اعتبار کالابرگ چگونه واریز می شود؟ | سازوکار اجرای طرح جدید
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، در شرایطی که تحریم‌ها و نوسانات اقتصادی فشار زیادی بر معیشت اقشار آسیب‌پذیر وارد کرده دولت با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از فناوری‌های نوین، طرح کالابرگ الکترونیکی را به عنوان راهکار اصلی بسته مقابله اقتصادی خود معرفی کرده است.
این طرح که زیر نظر وزارت امور اقتصادی و دارایی و با مدیریت سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد و مسئول تیم اقتصادی دولت، اجرایی می‌شود، محور اصلی تلاش دولت برای ایجاد شبکه توزیع کالاهای اساسی شفاف، هدفمند و پایدار است.
ضرورت و اهمیت اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی
با توجه به مشکلات فراوان اقتصادی و فشار معیشتی که اقشار کم‌درآمد و متوسط کشور با آن مواجه‌اند، دولت بر این باور است که پرداخت مستقیم یارانه به مصرف‌کننده به جای پرداخت یارانه به نهاده‌ها و تولیدکنندگان می‌تواند راهکاری کارآمدتر و مؤثرتر برای تثبیت قیمت‌ها و جلوگیری از نوسانات بازار باشد. به همین دلیل طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف توزیع منظم و شفاف کالاهای اساسی میان خانواده‌های نیازمند و آسیب‌پذیر در حال طراحی و اجرا است.
وزیر اقتصاد با اشاره به رویکرد «پادشکنندگی» در مدیریت اقتصادی، اعلام کرده است که کالابرگ الکترونیکی ابزاری فناورانه و هوشمند است که با اتکا به پایگاه‌های داده ملی و فناوری اطلاعات، فرآیند شناسایی مشمولان و توزیع کالاها را شفاف، هدفمند و به دور از فساد و رانت انجام می‌دهد. این طرح، شبکه فروشگاه‌های منتخب را به سامانه‌ای متصل می‌کند که در آن تمام تراکنش‌ها به صورت برخط رصد و کنترل می‌شود.
اصلاح دهک‌بندی و پوشش واقعی مشمولان
یکی از مهم‌ترین اصلاحات در طرح جدید کالابرگ، بازنگری در نظام دهک‌بندی است. در طرح‌های قبلی، برخی از اقشار کم‌درآمد مانند کارگران و خانواده‌های نیازمند به دلیل ضعف‌های اطلاعاتی و نظام اشتباه شناسایی، از دریافت کمک‌ها حذف شده بودند. حال با استفاده از داده‌های متقن سازمان ثبت احوال، پایگاه رفاه ایرانیان و اطلاعات تراکنش‌های بانکی، شناسایی دقیق دهک‌های درآمدی صورت می‌گیرد تا حمایت‌ها به صورت منصفانه و عادلانه به دهک‌های پایین و متوسط اختصاص یابد.
پیش‌بینی شده است که این طرح، حداقل هفت دهک اول جامعه را پوشش دهد تا گستره حمایت‌ها افزایش یافته و اقشار بیشتری از جامعه در برابر فشارهای اقتصادی محافظت شوند.
سازوکار اجرایی طرح کالابرگ
سازوکار اجرای کالابرگ الکترونیکی به این صورت است که پس از شناسایی مشمولان هر فرد واجد شرایط اعتبار کالابرگی ماهانه دریافت می‌کند که این اعتبار به صورت دیجیتال و از طریق کارت بانکی یا اپلیکیشن‌های هوشمند قابل دسترسی است. این اعتبار تنها در فروشگاه‌های طرف قرارداد قابل استفاده است و خریدها به صورت الکترونیکی و ثبت‌شده انجام می‌شود. این روند باعث می‌شود هم کیفیت و قیمت کالاها کنترل شده و هم مانع سوءاستفاده‌های احتمالی شود.
هم‌زمان با اجرای طرح کالابرگ، وزارت اقتصاد اقداماتی مانند هوشمندسازی گمرکات، کاهش زمان ترخیص کالا به سه روز و اصلاح مقررات ثبت سفارش را در دستور کار دارد تا کالاهای اساسی سریع‌تر و با هزینه کمتر وارد بازار شوند.
بنابراین گزارش اجرای این طرح کمک شایانی به معیشت خانوارهای کم‌درآمد و متوسط خواهد کرد و آنها را از گزند تورم و نوسانات بازار حفظ می‌کند. همچنین کالابرگ الکترونیکی به عنوان مکانیزمی مؤثر در مقابله با فشارهای اقتصادی ناشی از فعال شدن مکانیسم ماشه در تحریم‌ها محسوب می‌شود و کمک می‌کند که دولت بتواند ثبات بازار کالاهای اساسی را حفظ کند.
هماهنگی دولت و مجلس و نقش بخش خصوصی
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به جلسات مشترک دولت و مجلس درباره نهایی‌سازی طرح کالابرگ بر ضرورت همکاری نزدیک بخش خصوصی و انعقاد قراردادهای بلندمدت با عرضه‌کنندگان تأکید کرده است. این امر برای تضمین ثبات قیمت کالاها و جلوگیری از شوک‌های قیمتی بسیار حیاتی است.
به گفته احمد میدری اجرای موفق کالابرگ الکترونیکی نیازمند همراهی همه دستگاه‌های اجرایی، بخش خصوصی و تصمیم‌گیری مشترک دولت و مجلس است تا حمایت‌ها به صورت پایدار و مؤثر انجام شود.
وی گفت: طرح جدید کالابرگ احتمالاً پوشش حمایتی خود را تا هفت دهک اول جامعه گسترش می‌دهد و زمان اجرای آن به توافق با بخش خصوصی و انعقاد قراردادهای بلندمدت برای عرضه کالا با قیمت ثابت وابسته است.
هم‌افزایی با اصلاحات گمرکی و سیاست‌های ارزی
وزارت اقتصاد با هوشمندسازی گمرکات و کاهش زمان ترخیص کالا به سه روز، تلاش می‌کند هزینه واردات کالاهای اساسی را کاهش داده و تامین سریع‌تر کالاها را ممکن سازد. بانک مرکزی نیز با سیاست ارزی هدفمند و سازمان برنامه و بودجه با مدیریت منابع مالی، مکمل‌های لازم برای موفقیت طرح کالابرگ را فراهم می‌آورند.
در شرایطی که تحریم‌ها و فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه می‌تواند بازار کالاهای اساسی را با شوک‌های شدید مواجه کند، طرح کالابرگ الکترونیکی به عنوان ابزاری استراتژیک عمل می‌کند که با شناسایی دقیق مشمولان و تضمین توزیع منظم و قیمت‌گذاری کنترل‌شده، از معیشت خانوارهای کم‌درآمد محافظت می‌کند.
اجرای موفق این طرح نیازمند همکاری مستمر دولت، مجلس و بخش خصوصی است تا با تضمین عرضه پایدار و قیمت ثابت کالاها، فشارهای اقتصادی بر اقشار آسیب‌پذیر کاهش یافته و ثبات بازار حفظ شود.
بنابراین گزارش، طرح کالابرگ الکترونیکی، با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، داده‌های دقیق و سازوکار شفاف توزیع کالا، می‌تواند به عنوان ابزاری راهبردی برای حمایت از معیشت اقشار آسیب‌پذیر و کنترل بازار کالاهای اساسی عمل کند.
اصلاح نظام دهک‌بندی، شناسایی واقعی نیازمندان و تضمین ثبات قیمت‌ها از نقاط قوت این طرح به شمار می‌رود. همچنین این طرح در شرایط حساس اقتصادی کشور و تحریم‌ها، به عنوان یک سپر دفاعی مهم برای حفظ تعادل بازار و حمایت از مردم مطرح است. همکاری دولت، مجلس و بخش خصوصی شرط اصلی موفقیت این برنامه است تا کالابرگ الکترونیکی به هدف خود یعنی کاهش فشار معیشتی و افزایش رفاه عمومی دست یابد.
