بازنشستگان عناصر فعال دیروزامروز در کشاکش مشکلات ونا بسامانی ها
مجید خطیبی-ایلام | بازنشستگان از مهم ترین قشرهای جامعه به شمار می روند كه در رشد و پیشرفت كشور اثرگذار هستند و دولت ها می
توانند از تجربه های آنان در مسیر تحقق برنامه های خویش بهره مند شوند. در این میان كانون خانواده نیز با پرورش افرادی توانمند، توسعه منابع
انسانی را پایه ریزی می كند و به همین دلیل استحكام این نهاد سبب ایجاد جامعه ای پویا و هدفمند خواهد شد.
همچنین اهمیت جایگاه بازنشستگان و بررسی امور مربوط به آنها مساله ای است كه علاوه بر تامین نیازهای مالی این
قشر، تكریم آنها را نیز بیش از پیش ضروری می سازد زیرا بازنشستگان بهترین سال های عمر خود را صرف فعالیت و كمك
به همنوعان خویش كرده اند و اینك در هنگامه فراغت از كار، توجه به نیازهای اقتصادی و معنوی آنان بسیار مهم است.
دولت ها در این میان موظف هستند تا با ارایه برنامه های متنوع و اساسی یاری بخش نهاد خانواده و قشر بازنشسته باشند
و از آنها در برابر آسیب های گوناگون حمایت كنند. نگاهی به عملكرد دولت در حوزه سالمندان از دستاورهای مهم و قابل
توجهی در این حوزه حكایت دارد كه امید است این مهم در دولت نیز توجه مسئولان مربوطه را به خود جلب كند. با توجه
به اهمیت جایگاه این قشر مهم در جامعه، ۲۵ ذیحجه به عنوان روز خانواده و تكریم بازنشستگان در تقویم رسمی كشور
ثبت شده است. بازنشستگی ، واقعیتی است که در زندگی شغلی نیروی انسانی رخ میدهد و البته به دلایلی ممکن است
زودتر از موعد اتفاق بیافتد. بازنشستگی دارای ابعاد و طبقات مختلف فردی، اجتماعی و اقتصادی است. بازنشستگی اغلب
با سنین سالمندی همراه است. به دلیل اینکه بازنشستگی و سالمندی اغلب پدیده های مرتبطی هستند که در یک زمان رخ
میدهند؛ اکثر افراد مشغول به کار، در اواخر دوره میانسالی و در آغاز دوره سالمندی بازنشسته میشوند. شروع بازنشستگی با
تغییر و تحولات زیادی همراه است که در ابعاد روانی و جسمی اتفاق میافتد. به همین دلیل اخیراً به ارتقای سلامت و رضایت
از زندگی افراد بازنشسته و فعال ماندن آنها در سنین بالا توجه زیادی میشود. رضایت از زندگی در افراد بازنشسته یکی از
عوامل سازگاری بر ابعاد مختلف زندگی است. رضایت از زندگی در بازنشستگان میتواند بر ارزیابی مثبت شناختی عاطفی که
فرد از زندگی خود دارد، تعریف شود. رضایت از زندگی بازنشستگان، تحت تأثیر متغیرهایی مثل حمایت اجتماعی، وضعیت
جسمانی، منابع کنترل درونی و بیرونی و وضعیت مالی است. روز 25 ذیحجه، از سال 1386 هجری شمسی، به عنوان روز
خانواده و تکریم بازنشستگان در تقویم رسمی کشور ثبت شده است. دلیل انتخاب این روز، به عنوان روز خانواده نزول آیه
هل اتی در سوره الانسان است. این آیه راجع به خانواده و استحکام پایه های آن است. روزتکریم بازنشستگان با هدفی
نامگذاری شد که جایگاه ارزشمند نهاد خانواده و نیز اهمیت تکریم بازنشستگان و مو سپیدان و پیشکسوتان، بیش ازپیش
موردتوجه قرار گیرد. البته با ارزشگذاری بالایی که دین مبین سالم برای جایگاه بزرگان در خانواده قائل است، تمامی ایام
سال روز تکریم بازنشستگان و خانواده است. بازنشستگان نمادهای ارزشمند تجربه و دانایی محسوب می شوند . رسول مکرم
اسالم ص میفرمایند: به پیران و بزرگان خود احترام کنید و بر کوچکترین خود رحمت و عنایت داشته باشید. پیرمردی
به محضر رسول اکرم ص شرفیاب شد، کسانی که در حضور آن حضرت نشسته بودند، در احترام به آن مرد، کوتاهی نمودند
و در جا دادن به او کندی و مسامحه کردند. پیغمبر اکرم ص از این رفتار بی ادبانه، ناراحت شد و به آنها فرمود: لَیْسَ منّا
مَنْ لَم ْیرْحَ م صَ غیرِنا و لَم ْیوَقِّرْ کبیرنا نهج الفصاحه حدیث 1072 کسی که به خرد سالان ماتفضّ ل و ترحّ م نکند و پیران
ما را مورد تکریم و احترام قرار ندهد، از ما نیست. جایگاه و نظر و اندیشه فرهیختگانی که به شأن والایی بازنشستگی نائل
میگردند در چنین معرفتی بسیار ارزشمند است. حضرت علی ع در این باره میفرمایند: »رَأی الشّ یخ اُحَ بُّ إلَیَّ مِنْ جَ لدِ
الغُالم رأی و نظر سالخورده، در نزد من از چاالکی و بیباکی جوان محبوبتر است.« سخنگفتن از مقام و جایگاه ولای خانواده
و تکریم بازنشستگان و موی سپیدان که در کلام بزرگان دین توصیه های بسیاری درباره آنها شده است، دشوار و درعین حال
بسیار دلنشین است. کانون گرم خانواده ماَمن و تکیه گاهی مطمئن و فضایی معنوی و انسان ساز برای تربیت نسلهای آینده
که پرچمدار سربلندی و عزت این آب و خاک هستند فراهم میسازد. از طرفی چنانکه روابط حاکم در خانواده ها مبتنی
بر احترام، تواضع و خشوع نسبت به بزرگان و سالخوردگان باشد، نزول رحمت و برکات خداوند را به همراه خواهد داشت.
چندی پیش همایشی با عنوان هم اندیشی روسای کانونهای بازنشستگان غرب کشور به منظوربررسی مسایل و مشکلات
این عزیزان در ایالم برگزار گردید. در این همایش که با حضور روســای کانونهای بازنشستگان بنیادشهید وامور ایثارگران
استان های کرمانشاه، کردستان، لرستان، همدان و ایالم برگزارشد مسائل و مشکالت مختلفی ازجمله دغدغه های معیشتی
این قشر در ابعاد خدمت رسانی مطرح گردید. گروه اجتماعی روزنامه ایده روز افتخار دارد که بخش از مسایل و مشکلات
این قشر ارزشمند را مطرح نماید تا کمکی ناچیز به این پیشکسوتان فرهیخته نموده
و به یاری خداوند و مدد وهمت والی مسئولان بخش هایی از مشکلات این عزیزان
مرتفع شود . یکی از مهمترین مشکلات بازنشستگان در حال حاضر حقوق کم وعدم
توان خرید در این تورم لجام گسیخته است . عضویت آنان در صندوقهای بازنشستگی
ادارات زیرمجموعه می تواند موثر واقع شود ودر آینده از تسهیالتی برخوردار شوند و
بخشی از مشکلات آنان مرتفع شود.تعدادی از بازنشستگان بنیاد طی سالیان گذشته
به اصرار مرکز در طرحی با عنوان سرمایه گذاری افضل توس واقع در وکیل آباد مشهد
مشارکت نمودند و الان با گذشت بیش از ده سال تا کنون به سرمایه گذاری مطمئنی
مبدل نشده واین مشارکت اقتصادی در ابهام و کوران قرار گرفته و کاربری این زمینها
در هاله ای از ابهام و تردید قرار دارد . عده زیادی از بازنشســتگان روزانه این مهم را
در فضای مجازی و سایت های مرتبط به اشتراک می گذارند و خواهان وصول حق
و حقوق خود می باشند ولی تاکنون به نتایج قابل قبولی دست نیافته اند . سرکشی
و دیدار با بازنشستگان سالهای حماسه و شرف توسط مسئولان بنیاد از نکاتی است
که موجب ارتقای روحیه آنان می شــود و با توجه به اینکه آنها به دوران سالمندی
رسیده ،نیازمند تکریم احترام و مراقبت می باشند که این سرمایه های ارزشمند دچار
روزمرگی و کسالت روح و روان نشوند .در نظرگرفتن اردوهای زیارتی و سیاحتی از
دیگرنیازهای آنان می باشــد که شایسته برنامه ریزی و اجرایی است . یکی دیگر از
مباحثی که در این نشست مطرح شد پیشنهاد حضور روسای کانون های بازنشستگان
در جلسات شورای اداری بنیاد می باشد که آنان در تصمیم گیری ها و تصمیم سازی
ها دخیل باشند . برگزاری همایش های سالانه در سطح کلان از دیگر پیشنهاداتی
بود که مطرح شد تا مسائل و مشکلات آنان در ابعاد مختلف شناسایی ،برنامه ریزی و
برای رفع موانع اقدامات مناسب و شایسته به مرحله اجرایی گذاشته شود . یکی دیگر
از مشکالت موجود که خواسته حداکثری آنان محسوب می شود تخصیص خدمات
رفاهی به این قشر ارزشمند همانند شاغلین است ،هرچند که در سالهای گذشته چند
بار بن کارتهای آنان شارژ شده ولی تا رسیدن به نقطه ایده آل ، راه بسیار طولانی مانده
و عدالت نسبی بین آنان در این راستا اجرا نشده است . در تقویم ملی کشورمان روزی
به نام تکریم بازنشستگان وجود دارد و شایسته است که به نحو احسن از این طالیه
داران جهاد و استقامت تجلیل شود چراکه این عناصر ارزشمند، سی سال زندگی و
جوانی خود را در راستای خدمتگزاری به جامعه هدف به منصه ظهورنهاده و هم اینک
که به دوران کهنسالی و سالمندی رسیده ارزشهای آنان باید بیش از پیش تبیین و
مورد احترام قائل شوند . چه خوب است که این قشرارزشمند در مکانی نظیر سالن
اجتماعات با دعوت نامه رسمی گردهم جمع آمده واز خدمات ارزشمند آنان به نحو
مناسبی تجلیل و تکریم شود. در اساسنامه بنیاد کانون های بازنشستگان استانها در
ساختارهای تشکیلات اداری بنیاد دیده شده اند ولی فاقد هرگونه مکانی نظیر دفتر
مستقل و ابزار و تجهیزات و امکانات مناسب می باشند و شایسته است که جهت این
مهم چاره ای اندیشیده شود که دفاتر کانون استانها بتوانند در فضایی مناسب ، امور
اداری و خدماتی خود را انجام وظیفه نمایند. چنانچه برنامه ریزی مناســبی صورت
پذیرد که دفاتر کانون از تنخواه برخوردار شوند می توانند بخش از هزینه های اداری
و خدمانی خود را پوشش دهند . بنیاد شهید و امور ایثارگران یک نهاد رسمی که
در چارچوب و ظایف اساسنامه تعریف شده خود به امور اقتصادی و سرمایه گذاری
می پردازد وسود حاصله از این اقدامات به بخش خدمت رسانی به جامعه هدف خود
اختصاص و هزینه می شود و شایسته است که بازنشستگان نیز به عنوان عناصری
فعال و پویا در این بدنه لحاظ شده و از تولیدات شرکت های وابسته و زیر مجموعه
بنیاد برخوردار شوند . از دیگر مشکلات مهم بازنشستگان عزیز عدم برخورداری از
ارائه خدمات مطلوب درمانی است . اگر برنامه ای مدون اجرایی شود و از طریق کانون
مرکزی با مراکز در مانی وابسته و غیر وابسته تفاهمنامه هایی منعقد، تا این عزیزان
از مراکز درمانی بیمارستانی ، آزمایشگاهی و …پذیرش و تحت درمان قرار گیرند. ارائه
خدمات مطلوب بیمه ای از دیگر مطالبات به حق این قشر ارزشمند محسوب می شود
و همواره موجبات برخی اعتراض ها را به دنبال داشته است و شایسته است که ستاد
مرکزی بنیاد برنامه ای پیش بینی نماید حداقل 50 درصد هزینه بیمه تکمیلی را تقبل
نماید و این عزیزان از به راحتی و بدون دغدغه از این خدمت مطلوب بهره مند شوند .
استفاده بهینه بازنشستگان و خانواده های آنان از مراکز فرهنگی ،اقامتی و مجتمع
های ســیاحتی و گردشگری بنیاد و اختصاص تخفیف از دیگر خدمات پیشنهادی
می باشد که می بایست در دستور کار قرار گیرد . بازنشستگان همان عناصر فعال و
ارزشمند دیروز در عرصه دفاع مقدس و صدمه دیده از بمباران های وحشیانه صدام
در اســتانهای جنگ زده غرب کشور هستند که درآن سال های حماسه خون آواره
و در بــدر بوده ولی هیچ گاه از آرمان هــای خود کوتاه نیامده و خانواده خود را رها
وخالصانه به سوی جبهه نبرد حق علیه باطل شتافتند و جان عزیز خود را تقدیم و یا
به خیل جانبازان حماسه ساز دفاع مقدس پیوستند . پس اگر خدمتی به این عزیزان
ارائه شود یک ارزشگزاری از خدمات آنان محسوب شده و آنان نیز دلگرم و تا پایان
جان در پای آرمانهای والای انقالب اسلامی و دفاع مقدس ایستاده و علیه دشمنان اسلام مبارزه خواهند نمود.