بحران کمبود پزشک متخصص در 5 رشته تخصصی/تراکم پزشکان در مناطق بالای تهران از کل ایالت کالیفرنیا بیشتر است!
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، علی دباغ، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه سازمان نظام پزشکی بیش از 300 هزار عضو دارد که حدود یک سوم آن در تهران مشغول کارند، اظهار کرد: در حال حاضر بخش قابل توجهی از ظرفیت صندلی چهار رشته بیهوشی، طب اورژانس، اطفال و عفونی خالی است و این رخداد بسیار بدی است. هرجای دنیا از جمله ایران بخواهیم بیمارستانی ایجاد کنیم به 5 تخصص نیاز است که شامل داخلی، جراحی، زنان، اطفال و بیهوشی است و اگر این تخصص‌ها نباشند آن بیمارستان نمی‌تواند راه اندازی شده و خدمت ارائه دهد.
عضو بورد رشته بیهوشی با بیان اینکه مشکل رشته بیهوشی از سال 1396 تشدید شد و از این سال تعرفه‌های این رشته 25 درصد به صورت کلی کم شد، افزود: اینکه برخی سیاستگذاران میگویند ممکن است به دلیل کمبود پزشک در برخی رشته‌های تخصصی مجبور شویم از کشورهای هند و دیگر کشورها اقدام به واردات پزشک کنیم هم قابل قبول نیست زیرا پزشکان خارجی دیگر حاضر نیستند با این تعرفه‌ها در کشور ما کار کنند و ترجیح می‌دهند به کشورهایی مانند عمان بروند که درآمد بالاتری دارد.
وی با اشاره به معضل کاهش ورودی به رشته بیهوشی بیان کرد: گزارش‌‌هایی دریافت کردیم مبنی بر این که در دو استان به جای متخصص بیهوشی از کارشناس بیهوشی استفاده می‌کنند، نتیجه این کار در یک استان منجر به مرگ مادر باردار به دلیل اشتباه در اقدام درمانی شد و بنابراین خطر کمبود متخصص در این حوزه بسیار جدی است و باید وزارت بهداشت گوش شنوا برای این رشته داشته باشد و سازمان نظام پزشکی نیز باید تسهیل کننده مطالبات رشته بیهوشی از وزارت بهداشت باشد.
وی در پاسخ به سوال تسنیم مبنی بر این که سازمان نظام پزشکی چه اقداماتی برای رفع معضل توزیع ناعادلانه پزشکان می‌‌تواند انجام دهد؟ گفت: الان در مناطق برخوردار تهران، اگر نقشه تهران بالای بزرگراه همت را ببینیم، شاهد افزایش تمرکز پزشکان در این مناطق هستیم به طوری که تمرکز تعداد پزشک به جمعیت در مناطق برخوردار تهران، از کل ایالت کالیفرنیای امریکا نیز بیشتر است! این پزشکان در همه تخصص‌ها و حتی اقدامات زیبایی در حال فعالیت هستند؛ نسبت توزیع پزشک در مناطق برخوردار تهران نسبت به جمعیت، با استان سیستان و بلوچستان 10 به یک است یعنی تراکم پزشکان تنها در مناطق بالای تهران 10 برابر استان سیستان و بلوچستان است. متأسفانه مداخلات حاکمیتی در این خصوص به خوبی انجام نشده است.
وی ادامه داد: این مداخلات باید شامل در نظر گرفتن تعرفه ترجیحی، حمایت از پزشکان در مناطق محروم، پرداخت حقوق به موقع و متناسب با شرایط پزشکان باشد اما سیاستگذاری و حکمرانی سلامت در حوزه توزیع نیروهای تخصصی در کشور به خوبی انجام نشده است و در این راستا نظام پزشکی باید مطالبه خود را در توزیع متناسب نیروهای تخصصی از وزارت بهداشت پیگیری کند.
عباس وثوق مقدم، متخصص پزشکی اجتماعی نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: در حال حاضر موضوعی که توسط رئیس جمهوری نیز بعنوان راهبرد اصلاح نظام سلامت پیگیری می‌شود اجرای برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع است و یکی از نواقص عمده‌ای که سازمان پزشکی دارد این است که به پزشکی خانواده توجه جدی ندارد.
وی با تأکید بر این که سازمان نظام پزشکی باید بیشتر به نقش حرفه‌ای توجه کند تا نقش صنفی، افزود: سازمان باید نقش محوری در توسعه ملی داشته باشد. در طول 25 سال گذشته، موضوع تعرفه مانند پوست خربزه‌ای زیر پای سازمان بوده و وقت خود را خیلی در این زمینه صرف می‌کند و به بقیه ابعاد یعنی صیانت از حقوق مردم کمتر توجه کرده است.
وثوق مقدم با بیان اینکه مردم باید نقش زیادی در ساختار نظام پزشکی داشته باشند، گفت: این درحالی است که سازمان نظام پزشکی در ذات خود یک تضاد منافعی دارد که نمی‌داند طرف ارائه دهنده خدمات را بگیرد یا مصرف کننده خدمات را و این تضاد نقش باعث شده نتوانیم اعتماد کافی را در خدمت گیرندگان به دست بیاوریم. همچنین سازمان نظام پزشکی وظیفه‌اش این است که نظارت و مشارکت در سیستم آموزشی داشته باشد و شایستگی‌های لازم برای اعضای جامعه پزشکی را ارزیابی کند.
وی تأکید کرد: سازمان نظام پزشکی باید نسبت خود را توسعه ملی و سلامت جامعه مشخص کند اگر این اتفاق رخ می‌داد موضوعاتی مانند افزایش ظرفیت پزشکی که بدون کار کارشناسی کافی رخ داد، اتفاق نمی‌افتاد.
مجید دل‌آور، پزشک عمومی نیز در ادامه این نشست در پاسخ به سوال تسنیم مبنی بر این که آیا افزایش ظرفیت پزشکی به توزیع متناسب نیروهای پزشکی در مناطق محروم کمک خواهد کرد؟ بیان کرد: افزایش غیرمنطقی دانشجوی پزشکی در طول 4 سال اخیر یکی از مهمترین مسائل حوزه پزشکی بوده است علیرغم اینکه بسیاری از شخصیت‌های مطرح و دلسوز جامعه پزشکی با این اقدام مخالفت کردند شورایعالی انقلاب فرهنگی بدون فراهم شدن زیرساخت‌ها این تصمیم را گرفت که باعث شد آموزش پزشکی صدمه جبران ناپذیری ببیند. در عین حال اکنون 30 هزار پزشک عمومی داریم که طبابت نمی‌کنند و از سوی دیگر ده‌ها هزار پزشک عمومی داریم اما ظرفیت رشته‌های تخصصی مانند طب اطفال، عفونی بیهوشی، پزشکی قانونی و … پُر نمی‌شود و بالای 50 تا 70 درصد ظرفیت آنها خالی می‌ماند. این نکته نشان می‌دهد پزشکان عمومی انگیزه لازم جهت ادامه تحصیل را ندارند.
وی افزود: در این زمینه باید سیستم حکمرانی مداخله کند و نیاز است نخبگان پزشکی به رشته‌های تخصصی بیایند و اگر مشوق‌های لازم را برای ورود پزشکان درنظر نگیریم افرادی که استعدادهای پایین تری دارند در این رشته‌ها تحصیل می‌کنند و یا ظرفیت این رشته‌ها اصلا تکمیل نمی‌شود.
دل‌آور درباره علت عدم تمایل پزشکان به تحصیل در برخی رشته‌های تخصصی نیز گفت: دلیل این است که برای طی کردن تحصیلات در شرایط دشوار، مدت زمان زیادی طول می‌کشد و فرد در چهل و چند سالگی حقوقی را دریافت می‌کند که افراد در 23 سالگی آن را دریافت کرده‌اند، از سوی دیگر یک پزشک فوق تخصص نیم ساعت برای یک ویزیت وقت میگذارد کاها با یک شغل فنی که نیم ساعت وقت میگذارد خود را مقایسه می‌کند و می‌بیند در 40 سالگی وارد بازار کار شده ولی از حداقل درآمد و مسائل رفاهی برخوردار است بنابراین این مسائل مبنایی اگر مورد توجه قرار نگیرد در بلندمدت دچار مشکل می‌شویم. باید توجه داشت که این مسائل با افزایش ظرفیت حل نمی‌شود و هرچه تعداد پزشکان افزایش یابد تا زمانی که مشوق‌های لازم در نظر نگرفته شود به رفع معضل توزیع نیروها کمک نخواهد کرد. الان طی 4 سال پذیرش دانشجوی پزشکی را دو برابر کردند و امسال کل ورودی پزشکی در مراکز دولتی بیش از 15 هزار نفربوده است اما سؤالی که مطرح است این است که آیا دولت امسال 1000 پزشک را در مراکز دولتی استخدام می‌کند؟
وی ادامه داد: سازمان نظام پزشکی باتوجه به این که بخشی از دولت و قانونگذار نیز نیست، باید حقوق اعضای خود را از دولت مطالبه کند. در دو دهه اخیر عملکرد این سازمان برای اعضا ملموس نبوده که این امر عللی دارد از جمله اینکه برخی افراد که در هیئت مدیره‌های سازمان حضور دارند در دولت نیز سِمَت داشته‌اند که این موضوع تعارض منافع ایجاد می‌کند و مانع تحقق اهداف سازمان می‌شود.
زهرا عابدی، ماما نیز در ادامه این نشست خبری با اشاره به اهداف صنفی و حرفه‌ای سازمان نظام پزشکی در حوزه مامایی اظهار کرد: همکاران مامایی میگویند ما حق عضویت پرداخت می‌کنیم اما به مطالبات ما توجه نمی‌شود. یکی از نکات مهم این است که باید نگاه تعاملی با گروه متخصصان زنان و زایمان داشته باشیم و از طریق این تعاملات، مسائل و موانع پیش رو را از میان برداریم.
وی با بیان اینکه کار ماماها بسیار سخت و فرسایشی است، گفت: حوزه‌های جدیدی در خصوص اصلاح سبک زندگی و نقش مشاوره‌ای و آموزش ماماها ایجاد شده که در تقویت باروری مراجعان کمک کننده است. این موضوع باید به عنوان واحدهای درسی وارد کوریکولوم آموزشی شود و این امر با پیگیری‌های سازمان نظام پزشکی محقق می‌شود.
وی با بیان اینکه نظام سلامت به جای واقعی سازی تعرفه‌ها به سوی غیرواقعی سازی تعرفه‌ها رفته است، تصریح کرد: همکاران ماما از تعداد زیاد وظایفی که در حوزه بهداشت دارند شاکی هستند زیرا وقتی در حوزه بهداشت مشغول می‌شوند کارهای نامربوطی به آنها سپرده می‌شود.
وی با اشاره به اتفاق عجیبی که در دفترچه کنکور امسال رخ داد بیان کرد: امسال در کنکور دیدیم که جذب ماما از رشته انسانی نیز صورت گرفته و افراد بدون داشتن اطلاعات حداقلی از درس زیست شناسی و علوم تجربی، وارد رشته مامایی شده‌اند! این در حالی است که حفظ جایگاه و هویت مامایی مطالبه اصلی گروه مامایی است.
عابدی با بیان این که در حال حاضر نرخ باروری به زیر 1.6 در کشور کاهش یافته است، خاطرنشان کرد: نقش مهم را در حوزه اصلی جوانی جمعیت ماماها و متخصصان زنان دارند اما متاسفانه سطح بندی نظام ارجاع صورت نگرفته است و ماماها باید بتوانند در حین ارائه مراقبت‌های بارداری مادران باردار را به متخصصان زنان ارجاع دهند.
وی با بیان این که در حال حاضر علیرغم پذیرش بسته خدمات مامایی از سوی شورای عالی بیمه سلامت، مراکز طرف قرارداد بیمه‌ها از پذیرش بیمه‌ای نسخ ماماها امتناع می‌کنند، درباره خدمات مامایی تحت پوشش بیمه گفت: بسته خدمات مامایی شامل ازمایشات، شرح وظایف ماما برای کنترل بارداری، سونوگرافی های بارداری و تجویز داروهای مشخصی است که تحت پوشش بیمه قرار گرفته اما از سوی مراکز مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد.
صبا کرم، داروساز نیز در این نشست خبری با تأکید بر لزوم بکارگیری پزشکان و داروسازان جوان در جایگاه‌های تصمیم‌گیری بیان کرد: جایگاه‌های حکمرانی در حوزه سلامت کم نیستند اما ارتباط فعال و پویا بین جایگاه‌های تصمیم ساز با قشر جوان محدود است و این یکی از دلایلی است که برخی جوانان تمایل به مهاجرت پیدا کرده یا در رشته تخصصی خود اشتغال ندارند.
انتهای پیام/
