برنامه وزارت ارتباطات برای حکمرانی بر صنایع خلاق؛ از محتوا تا صادرات فناورانه
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، در رویداد ملی صنایع خلاق، حسن میثمی؛ مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پنل «فناوری‌های نوین در صنایع خلاق: ابزارهای ملی و جهانی در توسعه صنایع خلاق» با اشاره به تغییر پارادایم در صنایع خلاق، گفت: دوران بسنده‌کردن به جنبه‌های سنتی و فیزیکی به پایان رسیده است. اکنون زمان بررسی دقیق تأثیر فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، بلاک‌چین و NFT بر صنایع خلاق است تا راهکارهای عملی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی شکل گیرد.
وی تأکید کرد: نه صنایع خلاق و نه حتی دستگاه‌های دولتی، دیگر نمی‌توانند مسائل را یک‌بعدی ببینند. در جهان امروز، همه چیز چندوجهی است و مدیران باید به لایه‌های فکری، فرهنگی و اجتماعی جامعه نیز توجه کنند.
وی ادامه داد: می‌توان راه‌حل‌های فیزیکی را به‌صورت آنلاین ارائه کرد، در وزارت ارتباطات نیز دیگر توسعه زیرساخت کافی نیست. اگر در لایه‌های انسانی و محتوایی جامعه تحول ایجاد نکنیم، صرفِ توسعه شبکه و دسترسی، به پیشرفت واقعی منجر نمی‌شود.
مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین افزود: شرکت‌های فعال در صنایع خلاق باید از نگاه سنتی فاصله بگیرند. دوران راه‌اندازی صرفِ فروشگاه اینترنتی در کنار تولید صنایع دستی سپری شده است؛ امروز تمام زنجیره تولید تا مصرف باید هوشمند، دیجیتال و داده‌محور باشد. جمع‌آوری نظر مشتری، تحلیل داده و اصلاح فرایند تولید باید همگی بر پایه فناوری انجام شود.
وی تحول ناشی از ورود هوش مصنوعی را نقطه عطفی دانست و اضافه کرد: با ورود هوش مصنوعی، لایه‌های سنتی اینترنت کنار می‌روند. مفاهیمی چون ارتباطات درهم‌تنیده (immersive communication) بیانگر همزیستی انسان و فناوری‌اند؛ لذا دیگر نمی‌توان ابعاد فرهنگی، اجتماعی و فناورانه را جداگانه تحلیل کرد. به همین دلیل است که وزارت ارتباطات امروز ناگزیر با حوزه‌های فرهنگی تعامل می‌کند و وزارت ارشاد نیز به نقش فناورانه خود می‌افزاید. بخش خصوصی نیز باید دیدگاه‌های ترکیبی و نو اتخاذ کند.
میثمی تصریح کرد: فناوری‌های نوین را باید در قالب ضربدرهای بین‌رشته‌ای تحلیل کرد. باید پرسید اگر هوش مصنوعی در صنایع دستی ضرب شود، چه حاصل‌ضربی دارد؟ هوش مصنوعی در گردشگری یا بلاک‌چین در صنایع دستی، چه نتایجی می‌دهد؟ حتی NFT در صنایع خلاق، نتایج متفاوتی خلق می‌کند. این ضربدرها پاسخ ساده‌ای ندارند و باید در قالب ماتریسی چندوجهی بررسی شوند؛ چنین نگرشی همان کلید اصلی توسعه آینده صنایع خلاق است.
وی در ادامه درباره رویکرد وزارت ارتباطات توضیح داد: تمرکز ما بر کاربرد فناوری در عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. سه دسته ابزار داریم: یک، حمایت‌های تسهیلاتی؛ دو، رفع موانع با حضور در شوراهای راهبری دانش‌بنیان، معاونت علمی، مجلس و دولت؛ و سه، حمایت‌های ترویجی چون برگزاری رویدادهای این‌چنینی.
میثمی افزود: از زمان آغاز دوره دکتر هاشمی وزیر ارتباطات در شهریور سال گذشته، سیاست وزارتخانه بر توسعه همزمان زیرساخت و فناوری‌های کاربردی است. اگرچه موانع وجود دارد، اما هدف اصلی رشد محتوا، ارزش‌آفرینی و کاربردهای فناورانه در کنار توسعه زیرساخت‌هاست.
وی با نگاهی به گذشته ادامه داد: در سال 1376، همزمان با ورود اینترنت به ایران، نگاه غالب صرفاً زیرساختی بود؛ کمتر کسی به کاربرد و محتوای آن توجه داشت. اما امروز نمی‌توان صرفاً به شبکه پرداخت؛ باید به «ارزش‌آفرینی» در بستر فناوری نیز اندیشید.
وی با ابراز نگرانی افزود: همان خطای تاریخی در حال تکرار است؛ تمرکز بیش از حد بر زیرساخت هوش مصنوعی و بی‌توجهی به لایه‌های کاربردی، می‌تواند آسیب‌زا باشد. اگر فقط زیرساخت ایجاد کنیم اما مشخص نباشد مردم چگونه از آن استفاده می‌کنند، نتیجه توسعه واقعی نخواهد بود.
میثمی با تأکید بر ضرورت توجه به کاربردها گفت: در غیر این صورت، فرصت‌های نوآوری از بین می‌رود و حتی آسیب‌های اجتماعی پدید می‌آیند. وزارت ارتباطات در تلاش است تا از طرح‌های نوآورانه در حد توان پشتیبانی کند.
وی اضافه کرد: ساختار جدید وزارت ارتباطات شامل سه دفتر اصلی است؛ دفتر صادرات برای مدیریت صادرات محصولات فناورانه، دفتر ارتباط با صنعت برای پیگیری اکوسیستم سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و دفتر ویژه توسعه محتوای دیجیتال که در سال جاری با تمرکز بیشتری فعالیت می‌کند.
میثمی همچنین گفت: با وجود محدودیت منابع، آمادگی همکاری و حمایت از طرح‌های خلاقانه وجود دارد. یکی از حوزه‌های جذاب برای وزارت ارتباطات، انیمیشن است که پیوند زیادی با فناوری اطلاعات دارد. با این حال، در حوزه پلتفرم‌های بزرگ مانند مولتی‌مدیا، سیاست وزارتخانه عدم مداخله مستقیم است تا اکوسیستم‌ها دچار بار اضافی نشوند.
وی افزود: در مقابل، ظرفیت حمایت در بخش‌هایی چون پلتفرم‌های صوتی و تصویری (AOD)، کتاب‌های دیجیتال و سایر حوزه‌های محتوایی کوچک‌تر بیشتر است و می‌توان فرصت‌های همکاری تازه‌ای ایجاد کرد.
مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات تأکید کرد: محدودیت منابع نباید مانع حمایت از ایده‌های خلاقانه شود. این وزارتخانه از فعالان حوزه صنایع خلاق دعوت می‌کند با طرح‌های نو، مسیر توسعه دیجیتال را هموارتر کنند.
وی در بخش دیگری از سخنانش، چالش‌های اصلی صنایع خلاق را تشریح کرد و گفت: مهم‌ترین مشکلات کوتاه‌مدت، ضعف در شفافیت داده و فقدان شبکه‌سازی میان بازیگران مختلف است. بدون داده‌های شفاف، سرمایه‌گذار نمی‌تواند تصمیم‌گیری اقتصادی دقیق داشته باشد و بنابراین میزان سرمایه‌گذاری کاهش می‌یابد.
میثمی برای روشن‌تر شدن موضوع به حوزه VOD اشاره کرد: در بازار ویدیوهای درخواستی، وقتی داده‌ها دقیق باشند، سرمایه‌گذار می‌داند با چه قالب تولیدی و در چه بازه زمانی، بازگشت سرمایه دارد. در بخش بازی‌های رایانه‌ای این شفافیت نسبی وجود دارد، اما سایر بخش‌های صنایع خلاق هنوز پراکنده و غیرشفاف‌اند.
وی افزود: اکنون با جزیره‌هایی روبه‌رو هستیم؛ توسعه‌دهندگان زیرساخت، فعالان گردشگری، صنایع دستی، بازی و انیمیشن، هرکدام در فضای خود فعالیت می‌کنند و ارتباط کافی ندارند. تا زمانی که این جزیره‌ها با یکدیگر گفت‌وگو و همکاری نکنند، هم‌افزایی و توسعه واقعی رخ نخواهد داد. ارزش رویداد صنایع خلاق دقیقاً در همین گفت‌وگو و امکان شبکه‌سازی میان این بخش‌هاست.
میثمی در بخش پایانی سخنانش درباره نقش فناوری در زنجیره ارزش صنایع خلاق گفت: فناوری در این زنجیره جمع نمی‌شود بلکه ضرب می‌شود؛ حضور آن در هر حلقه اثر چندوجهی دارد و باید بارها درباره تفاوت میان جمع و ضرب در این زمینه بحث کرد تا اهمیتش روشن شود.
وی با مروری بر دوران پس از جنگ تحمیلی یادآور شد: در آن زمان بخشی از منابع صندوق نوآوری و یکی از بانک‌ها برای تسهیلات حوزه فناوری اختصاص یافت. در کمیته پرداخت مشخص شد بیشترین آسیب به حوزه تبلیغات و پس از آن گردشگری وارد شده بود. برخی کسب‌وکارهای زیرساختی نیز از آسیب‌های فیزیکی مانند انفجار و حملات متضرر شدند، اما بخش‌های خلاق و نرم بیشترین خسارت را دیدند.
میثمی نتیجه گرفت: این تجربه نشان می‌دهد اگر نقش فناوری در صنایع نرم و خلاق جدی گرفته نشود، در هنگام بحران همین بخش‌ها بیشترین آسیب را خواهند دید. اما استفاده هوشمندانه از فناوری می‌تواند مقاومت و پایداری این حوزه‌ها را چند برابر کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: آینده از آنِ صنایعی است که بتوانند از فناوری به‌شکل هوشمندانه بهره ببرند. جهان به‌سرعت در حال تغییر است و نشانه‌های این تغییر در برابر چشمان ماست. هرچه سریع‌تر این واقعیت را بپذیریم و از نگاه سنتی فاصله بگیریم، مسیر رشد و بلوغ صنایع خلاق نیز تسهیل خواهد شد.
90 درصد محتوای آینده، ساخته هوش مصنوعی؛ پایان تبلیغات سنتی و آغاز عصر شخصی‌سازی هوشمند
در ادامه پنل «نقش فناوری‌های نوین در صنایع خلاق، ابزارهای ملی و جهانی در توسعه صنایع خلاق»، هادی شریفی، مدیرعامل تپسل، تحولات آینده حوزه تبلیغات و محتوا را با تمرکز بر هوش مصنوعی تشریح کرد و گفت: در آینده‌ای بسیار نزدیک، بخش عمده‌ای از فرآیندهای تولید محتوای تبلیغاتی توسط هوش مصنوعی انجام خواهد گرفت و کسب‌وکارها باید هرچه سریع‌تر خود را با این موج تغییر سازگار کنند.
وی در آغاز سخنانش با مرور تاریخچه فعالیت تپسل اظهار کرد: حدود 12 سال از آغاز کار این مجموعه می‌گذرد؛ تپسل کار خود را از تبلیغات موبایلی شروع کرد و به‌تدریج گستره فعالیت خود را گسترش داد. اکنون بیش از 14 جایگاه فعال تبلیغاتی در وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌های گوناگون در اختیار داریم، به‌گونه‌ای که بیشتر پلتفرم‌ها در سال‌های اخیر تبلیغات آنلاینشان را از طریق تپسل پیش برده‌اند.
مدیرعامل این مجموعه افزود: همکاری‌های ما با مجموعه‌های بزرگ از جمله اسنپ، تپسی، همراه کارت، نشان و سایر پلتفرم‌های اصلی کشور، نمونه‌ای از این توسعه است. اغلب این شرکت‌ها طی دو تا سه سال اخیر تبلیغات را به‌عنوان بخشی از مدل اقتصادی خود پذیرفته و جایگاه‌های اختصاصی تبلیغاتی در ساختارشان تعریف کرده‌اند.
به گفته شریفی، براساس گزارش سالانه منتشرشده در شهریورماه، تپسل به رکورد دو و نیم میلیارد ایمپرشن تبلیغاتی روزانه دست یافته است. وی ابراز امیدواری کرد در صورت جلوگیری از بحران‌های پیش‌بینی‌ناپذیر و قطعی‌های اینترنت، این روند رشد ادامه یابد.
وی با تأکید بر اهمیت پایداری زیرساخت‌های آنلاین تصریح کرد: تبلیغات دیجیتال از مدل‌های انبوه به سمت شخصی‌سازی در حال حرکت است. فناوری هوش مصنوعی این امکان را فراهم کرده که هر کاربر، تبلیغی متناسب با رفتار و علایق خود ببیند؛ از همین رو حتی کوچک‌ترین اختلال اینترنتی می‌تواند اثر مستقیم بر شاخص‌های عملکرد ما بگذارد، گرچه کاربر عادی شاید متوجه آن نشود.
شریفی ادامه داد: بر اساس روند جهانی، هوش مصنوعی در کمتر از دو سال آینده ساختار بسیاری از کسب‌وکارها را دگرگون خواهد کرد. به همین منظور، در تپسل هکاتونی برای گسترش «AI Adoption» در تیم‌ها برگزار کردیم. واقعیت این است که اگر شرکت‌ها و افراد فعال در صنایع خلاق، هوش مصنوعی را جدی نگیرند و سازمان‌هایشان را با آن تطبیق ندهند، شغل‌ها و فعالیت‌های فعلی بسیاری به‌زودی حذف خواهند شد.
وی با اشاره به سرعت نفوذ هوش مصنوعی در حوزه تولید محتوا اضافه کرد: تولید محتوا نخستین حوزه‌ای است که به‌شکل بنیادین تحت تأثیر هوش مصنوعی قرار خواهد گرفت؛ نزدیک به 90 درصد فرآیندهای تولید محتوا به‌زودی توسط AI انجام می‌شود. در حال حاضر نیز تولید تیزر تبلیغاتی و حتی زیرنویس فیلم‌ها به‌صورت هوشمند و خودکار انجام می‌گیرد.
مدیرعامل این مجموعه تأکید کرد: پایداری زیرساخت‌ها و توجه جدی به فناوری‌های نوین، رمز بقای کسب‌وکارها در عصری است که محتوا، بدون اتکا به هوش مصنوعی، امکان تداوم ندارد.
وی افزود: هم‌اکنون نیز تولید سریال‌ها و تیزرهای تبلیغاتی با بهره‌گیری از هوش مصنوعی در حال انجام است و پیش‌بینی می‌شود در ماه‌های آینده ساخت فیلم‌ها و مجموعه‌های نمایشی نیز به این مسیر بپیوندند.
شریفی در ادامه به ابعاد فرهنگی تغییرات تکنولوژیک اشاره کرد و گفت: حتی در زمینه سانسور – که از الزامات قانونی کشور است – روند فناوری در حال پیشروی است و بسیاری از فرآیندها به‌صورت خودکار و هوشمند پیاده می‌شود. شاید در بخش محتوا این تحول کمی دیرتر رخ دهد، اما در حوزه‌هایی چون مشاوره، آموزش، حقوق و منابع انسانی، بخش قابل‌توجهی از فعالیت‌ها طی سال‌های آتی توسط هوش مصنوعی انجام می‌شود.
او با تأمل بر تحول ذهنی موردنیاز برای ورود به موج فناوری توضیح داد: بارها در اقتصاد شنیده‌ایم «کی فکرش را می‌کرد؟»، اکنون باید آماده گفتن همین جمله در فناوری باشیم، زیرا دگرگونی پیش‌رو از جنس همان شگفتی است—تغییری که همه ساختارها را متحول خواهد کرد.
شریفی افزود: شاید در آینده نه‌چندان دور دیگر نیازی به چنین پنل‌ها و همایش‌هایی نباشد، زیرا شکل ارتباطات و تولید محتوا کاملاً تغییر خواهد کرد. باید ذهن و زندگی خود را با هوش مصنوعی تطبیق دهیم؛ در غیر این صورت، بسیاری از حوزه‌ها به‌تدریج از بین خواهند رفت.
وی در جمع‌بندی سخنانش گفت: تا سال آینده بیش از 90 درصد تولید محتوای فعلی با هوش مصنوعی انجام خواهد شد، و تنها خلاقیتی که باقی می‌ماند، خلاقیت در شیوه سازگاری با این تغییرات است. اگر همراه این جریان نباشیم، در نهایت حذف خواهیم شد.
مدیرعامل این مجموعه در پایان خاطرنشان کرد: همان‌گونه که نسل‌های پیشین به‌تدریج با فناوری‌هایی مانند کارت بانکی و تلفن هوشمند سازگار شدند، امروز نیز فعالان صنایع خلاق باید بپذیرند که بدون ورود جدی به هوش مصنوعی، از رقابت جهانی کنار خواهند رفت.
فناوری فرصت است نه تهدید؛ اتحاد فرهنگ، هنر و هوش مصنوعی آینده صنایع خلاق را رقم می‌زند
در دومین رویداد ملی صنایع خلاق و در پنل «نقش فناوری‌های نوین در صنایع خلاق»، مهندس کیوانیان، مدیر شرکت «آیریا نادین ورنا»، با اشاره به سابقه 15 ساله فعالیت خود در حوزه انیمیشن و بازی‌های رایانه‌ای گفت: در آغاز این مسیر، فناوری‌های تولید گیم و انیمیشن تنها در اختیار شرکت‌های بزرگ خارجی بود، اما گذر زمان سبب شد این فناوری‌ها در دسترس عموم قرار گیرند و امروز تیم‌های کوچک نیز بتوانند وارد عرصه تولید حرفه‌ای شوند.
وی با یادآوری نقش اینترنت در گشودن مسیرهای تازه نوآوری افزود: همان‌گونه که در گذشته شبکه جهانی وب زمینه‌ساز مشاغل نو شد، اکنون فناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی، پرینتر سه‌بعدی و واقعیت مجازی، نه تهدید بلکه فرصتی ارزشمند برای ایجاد کسب‌وکارهای جدید هستند. به باور او، هر موج فناوری به جای حذف مشاغل، راه را برای ظهور نوع تازه‌ای از خلاقیت باز می‌کند.
کیوانیان در تشریح تجربه شخصی خود خاطرنشان کرد: زمانی برای دانلود یک فایل باید ساعت‌ها انتظار می‌کشیدیم، اما امروز نسل جدید به‌جای آنکه صرفاً مصرف‌کننده باشد، از فناوری‌هایی چون هوش مصنوعی برای آفرینش ایده‌های نو استفاده می‌کند. بنابراین باید به‌جای نگرانی از آینده، بیاموزیم چگونه همراه آن حرکت کرده و این ابزارها را در خدمت خلاقیت قرار دهیم.
مدیر این شرکت دانش بنیان سپس به بنیان‌های اصلی صنایع خلاق اشاره کرد و گفت: این صنایع بر سه محور بنیادین استوارند—فرهنگ، هنر و فناوری. تلفیق صحیح و هوشمندانه این سه عامل می‌تواند تحولی ژرف در آینده رقم بزند. فناوری نه‌تنها مانع خلق فرصت‌ها نیست، بلکه با کاهش هزینه‌های تولید و افزایش دسترسی عمومی، به گسترش خلاقیت کمک می‌کند.
او در بخش دیگری از سخنان خود، تحول شگرف در اقتصاد محتوای دیجیتال را یادآور شد و توضیح داد: پانزده سال پیش محصولات ما به‌صورت فیزیکی و بر روی CD عرضه می‌شد، اما امروز از طریق پلتفرم‌هایی مانند کافه‌بازار میلیون‌ها نسخه از آثار دیجیتال به فروش می‌رسد—تغییری که نشان‌دهنده انقلاب فناورانه در تولید و توزیع محتواست.
وی ادامه داد: فناوری‌های نوظهوری مانند واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، پرینتر سه‌بعدی و متاورس، به‌زودی شیوه‌های نمایش و تجربه محتوا را از اساس دگرگون خواهند کرد. این حوزه‌ها در سال‌های آینده با رشد سریع مواجه می‌شوند و ظرفیت آن را دارند که فرصت‌های تازه‌ای برای کارآفرینی و توسعه کسب‌وکارهای ایرانی ایجاد کنند.
کیوانیان در پایان با تأکید بر توان بالقوه نیروی انسانی ایرانی گفت: هرچند محدودیت‌ها و تحریم‌ها چالش‌زا هستند، اما خلاقیت و هزینه پایین نیروی متخصص ایرانی مزیت رقابتی قابل‌توجهی در عرصه جهانی محسوب می‌شود. اگر بتوانیم سه مؤلفه فرهنگ، هنر و فناوری را تا نقطه بلوغ و تکامل به پیش ببریم، بی‌تردید آینده صنایع خلاق کشور شاهد انقلابی بزرگ خواهد بود.
انتهای پیام/
https://www.tasnimnews.com/fa/news/1404/08/15/3441518/%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B7%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%DA%A9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D8%AE%D9%84%D8%A7%D9%82-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%AD%D8%AA%D9%88%D8%A7-%D8%AA%D8%A7-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87″>Source link
