بهبود صنعت خودروسازی در دولت سیزدهم
سید محمد قیصری – ایده روز – صنعت خودروسازی پیش از آغاز به‌کار دولت سیزدهم با وضعیت بحرانی مواجه بود، اما در سه سال گذشته شاهد رشد ۴۰ درصدی تولید خودرو، خالی شدن پارکینگ‌ها از خودروهای ناقص و در آخرین گام آزاد شدن واردات خودروهای مدل بالای ۲۰۱۹ بودیم که ثمره بهبود صنعت خودروسازی است.
بهبود صنعت خودروسازی یکی از سیاست‌های مهم دولت سیزدهم بود که در همین راستا، شهید جمهور شهید در اسفندماه سال ۱۴۰۰ از شرکت خودروسازی ایران خودرو بازدید کرد و در همین بازدید دستور هشت ماده‌ای صادر کرد که یکی از آنها تاکید بر افزایش تولید و واردات خودرو با هدف رقابت و کیفی‌سازی بود.
طبق گزارش‌های مستند، تولید خودرو در سال‌های ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ پیش از ورود دولت سیزدهم با مشکلاتی از جمله تحریم قطعات و نبود دانش بومی‌سازی، با مشکلات چشمگیری روبرو شده بود، به گونه‌ای که تیراژ تولید خودرو به زیر یک میلیون دستگاه رسیده بود؛ از سوی دیگر کمبود قطعات و شرایط تحریمی به معضل انباشت خودروهای ناقص در پارکینگ‌های خودروسازان دامن زده بود.
دستور هشت ماده‌ای «بهبود وضعیت صنعت خودروسازی کشور» و سیاست‌های آزادسازی واردات با رویکرد رقابت‌پذیری و تقویت توان داخلی خودروسازان و قطعه‌سازان از سوی رئیس جمهور شهید، مرحمی بر زخم صنعت خودرو بود.
اکنون با گذشت سه سال از فعالیت دولت سیزدهم آمارها نشان می‌دهد که تعداد تولید خودرو به بیش از یک میلیون رسیده است، تحویل یک میلیون و ۳۲۵ هزار دستگاه خودرو در سال ۱۴۰۱ کلید خورد؛ همچنین در سال ۱۴۰۲ تولید تیراژ خودرو به یک میلیون و ۳۳۸ هزار و ۸۵۶ دستگاه رسید که در مقایسه با مدت مشابه در دولت گذشته رشد ۴۰ درصدی تولید خودرو ثبت شده است.
ضمن اینکه بررسی وضعیت خودروسازان در کدال نشان می‌دهد که از ابتدای سال جاری در مجموع ۲۳۱ هزار و ۹۵۰ دستگاه خودرو (توسط دو خودروساز بزرگ و پارس‌خودرو به عنوان زیرمجموعه سایپا) تولید شده است.
رفع ممنوعیت واردات خودرو در دولت سیزدهم
موضوع واردات خودرو که از سال ۱۳۹۷ به دلیل ناترازی درآمدها و مصارف ارزی کشور در دولت قبل ممنوع شد، اما با پیگیری دولت سیزدهم پس از پنج سال توقف در سال ۱۴۰۱ در دستور کار قرار گرفت.
در همین راستا آیین‌نامه واردات خودرو توسط شرکت‌ها در شهریور ۱۴۰۱ به تصویب دولت رسید و در آبان ۱۴۰۱ نهایی شد؛ پس از آن اقدامات برای واردات خودرو آغاز و در اسفند ۱۴۰۱ ثبت‌نام خرید خودروهای وارداتی انجام شد.
بیش از ۳۴ هزار نفر برای خرید خودروهای وارداتی ثبت‌نام نهایی کردند که طبق اعلام گمرک جمهوری اسلامی، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا بیستم خرداد ۱۴۰۳، ۱۲ هزار و ۷۰۴ دستگاه خودروی سواری وارد محوطه‌های گمرکی شده است.
طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۶ هزار و ۹۲۶ دستگاه خودروی سواری به ارزش ۱۳۷ میلیون دلار ترخیص قطعی شده است؛ همچنین بر اساس آمارها، سال گذشته نیز در مجموع ۱۱ هزار و ۱۲۲ دستگاه خودروی سواری به ارزش ۲۱۸ میلیون دلار وارد کشور شد.
آزادشدن واردات خودروهای مدل بالای ۲۰۱۹
آخرین اقدام دولت سیزدهم برای واردات خودرو در روزهای گذشته رخ داد؛ به طوری که دولت سال گذشته لایحه واردات خودروهای کارکرده را به مجلس ارسال کرده و پس از مدت طولانی توسط نمایندگان تصویب شد. هیات دولت در روزهای گذشته آیین‌نامه آن را برای مقابله با انحصار خودروسازی تصویب کرد. این آخرین گام در امتداد برنامه‌ای است که از پیش در دولت تدوین شده بود و مرحله به مرحله پیش می‌رفت.
براساس تصمیم دولت واردات خودروهای مدل ۲۰۱۹ به بالا برای همه ایرانیان آزاد و آیین‌نامه آن در دولت تصویب شد که لزوم رعایت استانداردهای روز اروپا در واردات خودروهای دست دوم حتمی است؛ همچنین واردات خودروهای پلاک منطقه آزاد به سرزمین اصلی در این آیین‌نامه مورد تاکید است.
اقدامات دولت سیزدهم در راستای بهبود وضعیت صنعت خودروسازی بود که اکنون انتظار می‌رود تا با تغییر دولت و انتخاب رئیس جمهور جدید نه‌تنها این نقاط مثبت ادامه پیدا کند؛ بلکه شاهد رشد تولید خودرو، افزایش سهم واردات و رقابت سازنده بین خودروسازان در کیفی و کمی‌سازی باشیم.
واگذاری مدیریت شرکت‌های خودرویی از سوی دولت به بخش خصوصی نیز منجر می‌شود تا بر اساس تقاضا و عرضه شاهد بهبود وضعیت خودروسازی در کشور باشیم.
