خراسان فرهنگی؛ قلب ایران فرهنگی است

فهیمه صدقی-خراسان| وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشست صمیمی با اصحاب هنر و فرهنگ با اشاره به خراسان بزرگ، قلب فرهنگی ایران است افزود: خراسان بزرگ فرهنگی است اگر از ایران فرهنگی یا هر واژه دیگری برای ترویج آن صحبت کنیم، باید توجه داشت که خراسان فرهنگی، قلب ایران فرهنگی را به نحوی شکل داده و از این جغرافیا و تاریخ خراسان فرهنگی ساخته شده است. از این منظر نیز خراسان جایگاه ویژه‌ای در مباحث مربوط به آینده ایران دارد.

سیدعباس صالحی گفت: ما در خراسان در یک جغرافیایی زندگی می‌کنیم که دانشگاه و حوزه علمیه با سابقه تاریخی در آن وجود دارد. این امر بسیار مهم است که ما در حقیقت، فضای زیست‌بوم علمی متفاوت و متناظری را می‌توانیم با هم پیش ببریم، این در صورتی است که بسیاری از استان‌ها چنین فضایی را ندارند.صالحی با عنوان اینکه؛ «بگذارید در ابتدا برداشت خودم را از فرصت‌های حوزه فرهنگ و هنر خراسان عرض کنم» خاطر نشان ساخت: این فرصت‌ها کم‌نظیر و بی‌بدیل هستند. من به عنوان یک خراسانی و مشهدی به این موضوع افتخار می‌کنم. خراسان به واسطه پیشینه تاریخی، فرهنگی، ادبی و هنری خود، مسیری با قدمت و پیوستگی داشته است. برخی مناطق ممکن است قدمت داشته اما توالی تاریخی نداشته باشند. برخی دیگر ممکن است در یک حوزه فعال باشند اما در همه حوزه‌ها فعال نباشند. اما خراسان شبکه معنایی فرهنگ، هنر و ادب را در طول تاریخ به هم پیوند داده و این یک فرصت استثنایی برای این استان به شمار می‌رود. وی افزود: نکته دیگر وجود آستان قدس رضوی به عنوان یک نهاد و تشکل با سابقه نزدیک به هزار سال است. این سابقه از نظر فرهنگی و هنری، به بسیاری از مباحث حوزه فرهنگ و هنر کمک می‌کند. در بسیاری از استان‌ها، چنین نهاد با سابقه تاریخی وجود ندارد. خود نهاد آستان قدس به عنوان نهادی که کتابخانه‌اش هزار سال و مجموعه‌های هنری‌اش حداقل ۸۰۰ سال سابقه دارد، قدرت معناسازی به فرهنگ و هنر خراسان می‌بخشد. تشرف سالانه ۲۰ تا ۳۰ میلیون زائر به مشهد نیز یک فرصت قابل توجه برای همه حوزه‌ها به ویژه فرهنگ، هنر و رسانه ایجاد می‌کند. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به اینکه، خراسان در بخش‌های قابل توجهی کانون و پایه‌ است اشاره کرد و افزود: رسانه‌های متنوع قدیمی و جدیدی که در استان داریم، مانند روزنامه خراسان با ۷۰ سال سابقه، رسانه‌های مجازی، خبرگزاری‌ها با مخاطبان قابل توجه، روزنامه‌های خصوصی، هفته‌نامه‌ها، حوزه پویانمایی، سینما و حوزه‌های مختلف دیگر و همچنین در حوزه قرآن نیز خراسانی‌ها ۷۰ مدال کسب کرده‌اند که نشان‌دهنده جایگاه قابل توجه این استان در زمینه‌های مختلف است.
صالحی با توجه به مشکلاتی که اصحاب فرهنگ و هنر در این نشست بیان کردند؛ افزود: حدود ۹۰ نکته با زبان طنز و گویا بیان شد که به مختصری از آن می پردازیم. نکته اول این است در کنار پیشنهاد خوب استاندار مبنی بر تفاهم‌نامه، هسته‌های مشورتی به سرعت تشکیل و ما در حوزه‌های مختلف کارگروه‌هایی داشته باشیم و از پیشنهادها استفاده کنیم. این کار برای اقای مسگرانی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی سخت‌تر است، اما اگر این کارگروه‌ها سریع‌تر شکل بگیرند و ترکیبی از مسائل و پیشنهادها را در این کارگروه‌ها داشته باشیم، کمک بزرگی خواهد بود.وی تصریح کرد: ضروری است که در حوزه مشارکت، تصمیم‌سازی جدی گرفته شود و فرآیند اجرا به گونه‌ای باشد که واگذاری امور به بخش‌های غیردولتی به حداکثر برسد و حوزه تصمیم‌سازی دولتی به حداقل ممکن کاهش یابد. خوشبختانه ما در سطح ملی و همچنین در بین اساتید، از نظر دانش و توانایی‌های عملیاتی، ظرفیت بالایی داریم که می‌توان با اطمینان این مسیر را پیش برد؛ بنابراین با این رویکرد باید مسائل را در سطح استان دنبال کرد.صالحی ادامه داد: با توجه به صحبت‌های دوستان، من برداشت کردم که مسائلی با سازمان فنی و حرفه‌ای، اداره مالیات، بیمه، قوه قضاییه، بهزیستی و… وجود دارد. از استاندار خراسان رضوی خواهش می‌کنم که این مسائل مربوط به نهادهای غیر از ارشاد پس از مشورت نهایی با جناب مسگرانی، در یک جلسه مشترک مطرح شوند و مورد گفت‌وگو قرار گیرند. گاهی این مسائل در سطح استان قابل حل و ناشی از سخت‌گیری‌ها و سلیقه‌های شخصی هستند که با نگاه ویژه استانداران قابل رفع است. امیدواریم با تدوین دستورالعمل اجرایی مناسب در استان این مسائل را حل کنیم.وزیر فرهنگ و ارشاد با اشاره به اهمیت مسائل صنایع خلاق در حوزه فرهنگ، هنر و رسانه در خراسان اذعان کرد: با توجه به صحبت‌های دوستان در این جلسه، یکی از پایگاه‌های خوب برای صنایع خلاق فرهنگ و هنر استان خراسان، شبکه ارتباطی خوبی است که در استان وجود دارد. این شبکه امکان حرکت از یک هنر به هنر دیگر یا از یک شاخه به شاخه دیگر رافراهم می‌کند و نیازی به جذب نیرو از خارج از استان نیست.وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: دغدغه دیگر من به عنوان یک خراسانی، مربوط به حوزه ادبیات است زیرا خراسان جایگاه ویژه‌ای در حوزه ادبیات داشته و دارد و باید برای حفظ و ارتقای این جایگاه تلاش کنیم. برخی از دوستان پیشنهادهایی در مورد بازخوانی و باز ارتقایی ادبیات خراسان مطرح کردند که دارای اهمیت است.وی گفت: اگر ۵ قله متمایز در ادبیات ایران داشته باشیم، فردوسی و خیام هر ۲ خراسانی هستند. این موضوع نشان‌دهنده اهمیت خراسان در حوزه ادبیات است و ایجاب می‌کند که حداقل نیمی از ادبیات خراسان مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، باید با نگاه ویژه‌ای به مسئله ادبیات خراسان پرداخته شود.صالحی بیان کرد: حمایت‌های قانونی و قضایی از فعالان فرهنگ، هنر و رسانه نیز حائز اهمیت است. حوزه فرهنگ و هنر با خلاقیت همراه است و وقتی موانع زیادی پیش رویش قرار داده شود، پژمرده می‌شود. اگر چه در حوزه‌های آکادمیک و مکانیکی ممکن است موانع وجود داشته باشد، اما در حوزه خلاقیت، این موانع باعث عقبگرد و فاصله گذاری می‌شوند. به عنوان خادم فرهنگ و هنر، از استاندار خراسان رضوی خواهش می‌کنم که تلاش کنیم مسیر را برای فعالان این حوزه آرام‌تر و هموارتر کنیم. نباید نگاه‌های انسدادی وجود داشته باشد، زیرا این نگاه‌ها ضربه می‌زنند. البته این به معنای ولنگاری نیست، بلکه فعالان فرهنگ، هنر و ادب به هنجارهای اجتماعی و قانونی توجه دارند، اما ایجاد موانع مختلف کار را سخت می‌کند. باید تلاش کنیم تا فعالان فرهنگ و هنر در خراسان احساس امنیت بیشتری داشته باشند.وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به انتقادات در مورد مجوزها و رویدادها که در سطح ملی انجام می شود، مطرح کرد: باید تلاش شود تا رویدادهایی که مزیت نسبی در خراسان دارند به این استان واگذار شوند. این موضوع عمل به شعار «ایران فقط تهران نیست» را محقق می‌کند. این شعار زمانی محقق می‌شود که طعم جغرافیای ایران به نحوی شایسته در زندگی و صلاحیت‌های مردم کل کشور حس شود. خوشبختانه استعدادهای انسانی، اجتماعی و هنری در خراسان بسیار زیاد است. بنابراین در بخش رویدادها، مجوزها و سایر موارد مشابه، می‌توان به واگذاری‌های بیشتری فکر کرد و عمل کرد.

سرمایه گذاری در بخش فرهنگ، هنر و رسانه ماندگار است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: حوزه سرمایه‌گذاری در بخش فرهنگ، هنر و رسانه نیز بسیار مهم است لذا از استاندار خراسان رضوی تقاضا دارم به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند سرمایه‌ گذاری در این حوزه، سرمایه‌گذاری پایا و ماندگاری است، زیرا تأثیرات بسیار گسترده‌ای در همه حوزه‌ها دارد.صالحی عنوان کرد: نکات خوبی در مورد ظرفیت‌ها اشاره شد و پیشنهاد اینکه بخشی از فروش به سینمای مستقل اختصاص یابد، در برخی از کشورها مطرح است و پیشنهاد خوبی است که به عنوان درصدی برای سینمای مستقل پیگیری شود. این پیشنهاد در فضای تهران و برلین نیز مطرح شده و باید به عنوان یک پیشنهاد جدی دنبال شود.وی افزود: در حوزه‌ شعر نیز که نکاتی درباره‌ برنامه‌های غیرمناسبتی شعر مطرح شد، بحث ادبیات مطرح است و امیدوارم بتوانیم یک برنامه‌ بسته ادبیات خراسان داشته باشیم. این بسته می‌تواند رویدادی غیرمناسبتی برای خراسان باشد.
در ادامه استاندار خراسان رضوی با اشاره به اینکه می توانیم با استفاده از ظرفیت های استان شهرک سینمایی ایجاد کرد؛ گفت: ایجاد شهرک سینمایی به عنوان یک مطالبه از جامعه هنری استان در این دولت پیگیری می شود. این شهرک‌ها می‌توانند به عنوان مراکزی برای تولید فیلم و سریال مورد استفاده فیلم سازان قرار گیرند و به رشد صنعت سینما در کشور کمک کنند.غلامحسین مظفری در ادامه مطلب فوق تصریح کرد: این شهرک‌ها علاوه بر ایران، برای کشورهای همسایه نیز جذابیت خواهند داشت.وی با اشاره به جایگاه ویژه خراسان در فرهنگ ایران و اسلام، اظهار کرد: خراسان به عنوان محل تلاقی فرهنگ بزرگ ایران و اسلام، دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری است که باید از آن‌ها برای توسعه فرهنگی کشور استفاده شودمظفری اضافه کرد: این استان دارای شخصیت‌های بزرگ معاصر و تاریخی است که می‌توانند به عنوان سرمایه‌های فرهنگی برای توسعه در سطح ملی مورد استفاده قرار گیرد لذا باید از این ظرفیت ها برای ایجاد حرکت بزرگ فرهنگی استفاده کرد.استاندار با اشاره به تفاهم‌نامه‌ای که با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی امضا شده است، گفت: در این تفاهم‌نامه، توسعه گذرهای فرهنگی در استان را در دستور کار قرار داده‌ایم، این پروژه می‌تواند به عنوان الگویی برای توسعه فرهنگی در سایر استان‌ها عمل کند.استاندار خراسان رضوی تصریح کرد: این اقدام می‌تواند به رشد فرهنگی و اقتصادی استان کمک کند، از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درخواست می‌کنیم که برای توسعه اقتصاد هنر در خراسان اقدامات لازمرا انجام دهند.مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این نشست با تاکید بر لزوم مشارکت جامعه فرهنگی و هنری در توسعه شاخصه های فرهنگی گفت: ما تلاش می‌کنیم با ایجاد هسته‌های تخصصی، از ظرفیت‌های موجود در استان برای توسعه فرهنگی و هنری استفاده کنیم.حسین مسگرانی با توجه به طرح موضوع عدالت فرهنگی، ادامه داد: یکی از اولویت‌های ما، توسعه فرهنگی در شهرستان‌های استان است. باید امکانات و فرصت‌های فرهنگی را به صورت عادلانه در تمامی مناطق توزیع کنیم.وی افزود: در این راستا برای تقویت زیرساخت‌های فرهنگی در شهرستان‌ها و حمایت از هنرمندان محلی برنامه ریزی دقیق و مدونی لازم است.مسگرانی با اشاره به اهمیت توسعه صادرات فرهنگی، گفت: باید از ظرفیت‌های فرهنگی و هنری استان برای معرفی فرهنگ ایرانی-اسلامی به جهان استفاده کرد، در این راستا توجه به فناوری‌های نوین و استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای معرفی فرهنگ و هنر خراسان رضوی به حوزه فرا ملی از اولویت‌ها است.مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی با تاکید بر لزوم تقویت فرهنگ مقاومت اضافه کرد: در شرایط کنونی باید بیش از پیش به تقویت فرهنگ مقاومت و اقتصاد فرهنگ توجه کنیم، این موضوع باعث ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی نیز می‌شود.وی خاطر نشان کرد: خراسان رضوی جایگاه ویژه ای در شاخصه های فرهنگی و هنری کشور دارد. این استان به عنوان یکی از قطب‌های فرهنگی ایران، نقش مهمی در توسعه فرهنگ ایرانی-اسلامی دارد. ما باید از این ظرفیت‌ها برای تقویت فرهنگ ملی و دینی استفاده کنیم.وی افزود: با توجه به حضور بارگاه مطهر امام رضا(ع) در مشهد، این استان می‌تواند به عنوان مرکز فرهنگی ایران و جهان اسلام مطرح شود.