رابطه با پکن و مسکو برای ایران چه سودی داشت؟ | 5 حوزه راهبردی همکاری های مشترک
همشهری آنلاین – گروه سیاسی: برخی رویکردهای شرق‌ستیزانه اخیر در شرایطی است که تعمیق مناسبات راهبردی ایران با روسیه و چین طی سال‌های اخیر با دستاوردهای مهمی همراه بوده‌است که پیش از هر چیز تامین‌کننده منافع ملی در شرایط خصومت‌ورزی‌های فزاینده غربی است. در ادامه به برخی از این دستاوردهای از بخش‌های مختلف اشاره می‌شود.
حمایت دیپلماتیک از ایران
- روسیه و چین در هفته‌های اخیر ضمن مخالفت با اسنپ‌بک در شورای امنیت، زمینه‌ساز تحکیم موضع دیپلماتیک ایران شدند.
- روسیه و چین در نخستین روزهای مهرماه گذشته با ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای به شورای‌امنیت، برای جلوگیری از بازگشت قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران اقدام کردند.
- این دو کشور حمله آمریکا و رژیم‌صهیونیستی به ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه را محکوم کردند.
- موضع‌گیری‌های پکن و مسکو پس از ماجرای اسنپ‌بک، اهمیت ویژه‌ای در بی‌اثرسازی راهبرد «فشار حداکثری» طرف غربی دارد.
- حمایت دیپلماتیک روسیه و چین از ایران، زمینه‌ساز ایجاد فضای دیپلماتیک موثری در مواجهه با فشارها و فضاسازی‌های غربی خواهد شد.
- روسیه و چین تاکنون بارها به عنوان حامی موضع ایران در سازمان‌های بین‌المللی مختلف ظاهر شده‌اند.
همکاری‌های اقتصادی
- آغاز فاز اجرایی توافقنامه راهبردی ایران و روسیه از ۱۰ مهرماه ۱۴۰۴ نقش مهمی در خنثی‌سازی تحریم‌ها خواهد داشت.
- توافق ۲۵ ساله ایران و چین، راهگشای بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی ایران در شرایط تحریمی خواهد بود.
- لغو ۸۷ درصد تجارت ایران با روسیه از تعرفه‌های تجاری دوجانبه، اقدامی مهم برای خنثی‌سازی تحریم‌ها به‌حساب می‌آید.
- همکاری‌های ایران و روسیه در حوزه کریدور شمال – جنوب، زمینه‌ساز کسب درآمدهای ترانزیتی قابل‌توجهی برای ایران خواهد شد.
- در سال ۱۴۰۲ بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران، با لحاظ مجموع مبادلات بدون نفت (۳۲.۴ میلیارد دلار)، چین بوده‌است.
- فعالیت روس‌ها در پروژه راه‌آهن رشت-آستارا، به عنوان حلقه وصل کریدور شمال – جنوب، اهمیت زیرساختی ویژه‌ای برای ایران دارد.
- براساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ۹۰درصد صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۴ به چین بوده و این کشور نقش مهمی در بی‌اثرسازی راهبردهای غربی به‌منظور به صفر رساندن صادرات نفت ایران داشته است.
- روسیه و چین از حامیان مهم پیوستن ایران با سازمان‌های منطقه‌ای مانند «شانگهای»، «بریکس» و «اتحادیه اقتصادی اوراسیا» بوده‌اند.
تعامل‌های هسته‌ای
- ایران و روسیه در مهرماه قرارداد ساخت ۸ نیروگاه اتمی در مقیاس‌های مختلف امضاء کردند.
- پکن در سال‌های اخیر همواره بر حق ایران برای استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای تاکید کرده‌است.
- مسکو و پکن در ماه‌های اخیر نقش مهمی در خنثی‌سازی فشارهای غربی علیه ایران در نشست‌های فصلی شورای‌حکام آژانس داشته‌اند.
مناسبات دفاعی – نظامی
- روسیه در سال‌های اخیر از مقاصد مهم صادرات تسلیحات و تجهیزات دفاعی ایران بوده‌است.
- توافقنامه جامع همکاری‌های راهبردی ایران و چین دارای بندهای مهمی در زمینه انتقال فناوری‌های نظامی است.
- براساس گزارش‌های غیررسمی منتشر شده در سال‌های اخیر، روسیه و ایران همکاری‌های مهمی در زمینه تقویت ساختارهای پدافندی ایران داشته‌اند.
- پس از حملات رژیم‌صهیونیستی به ایران در ۵ آبان ۱۴۰۳ و ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، چین بیانیه‌هایی صریح در دفاع از تهران صادر کرد.
- توافقنامه راهبردی ایران و روسیه، پایه‌ای مستحکم برای تقویت همکاری‌های دوجانبه در زمینه همکاری فنی-نظامی ایجاد کرده‌است
