سیگنال منفی تنش‌های سیاسی به بازار مسکن
سعیده محمد – ایده روز | بازار مسکن همیشه به مسائل سیاسی و سیاست های کلان اقتصادی توجه می کند و عملا با ثبات آنهاست که این بازار شروع به کار کردن می کند و از رکود خارج می شود.در حال حاضر بازار مسکن گرفتار رکود تورمی است ،یعنی ضمن اینکه رکود است به صورت تورمی هم افزایش قیمت دارد.
بیش از یکسال است که بنگاه‌های معاملات ملکی از رکود سنگین خرید و فروش مسکن می گویند،برخی تحلیل‌گران بازار مسکن هم معتقدند تا زمانی که عرضه‌های قبلی واحدهای مسکونی در بازار با تقاضا روبه رو نشود و تقاضای جدید در بازار شکل نگیرد، به احتمال زیاد رکود پابرجا خواهد بود.
آنها معتقدند عوارض ناشی از رشد سنگین قیمت مسکن طی شش سال گذشته به شکل رکود معاملات بروز کرده است.
ظاهرابواسطه افزایش قیمت ها معاملات به رکود رسیده و مردم نمی‌توانند خرید و فروش یا پیش‌خرید کنند و شاید مسکن برای ایجاد بازار بهتر نیازمند زمان باشد.
فراموش نکنیم دولت سیزدهم رشد تولید و رونق بازار مسکن را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده بود وبا شعارساخت یک میلیون مسکن در سال شروع بکار کرد، غافل از اینکه این شعار نیز در حد همان وعده باقی ماند.
کاهش دلالی در بازار مسکن سرعت می‌گیرد؟
این درحالی است که رییس دولت چهاردهم این وعده را امکان پذیر نمی داند و می گوید: من آنچه که قانوناً امکان دارد و در اختیار دارم را در حد توانم اجرا خواهم کرد. من نمی‌توانم خارج از قانون کاری کنم.همچنین پس از درگذشت رئیس دولت سیزدهم برخی از معامله‌گران در انتظار آغاز فعالیت دولت چهاردهم و تعیین تکلیف قوانینی همچون مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات خانه‌های خالی و اعتبارزدایی از اسناد عادی بودند.قوانینی که طی کمتر از سه ماه فعالیت دولت پزشکیان هنوز به آن پرداخته نشده است.
از سوی دیگر این روزها تنش در منطقه خاورمیانه بالا گرفته و بر بیشتر بازار های مالی تاثیر منفی گذارده ،برای بررسی اینکه آیا این تنش ها بر بازار مسکن نیز تاثیرگذار بوده یا خیر به سراغ بیت الله ستاریان کارشناس این حوزه رفتیم .
حال و هوای این روزهای بازار مسکن را چگونه می بینید ،برخی معتقدند رکود براین بازار حاکم شده ، نظر شما چیست؟
تقریبا مدتهاست مسکن در رکود به سر می برد ،رکودی که ما فکر میکردیم شاید دولت بتواند با برنامه ریزی جلوی آن را بگیرد که عملا این اتفاق نیفتاد و جلوی آن گرفته نشد.بازارمسکن همیشه به مسائل سیاسی و سیاست های کلان اقتصادی توجه می کند و عملا با ثبات آنهاست که این بازار شروع به کار کردن می کند و از رکود خارج می شود.در حال حاضر بازار مسکن گرفتار رکود تورمی است ،یعنی ضمن اینکه رکود است به صورت تورمی هم افزایش قیمت دارد.
تنش های اخیر خاورمیانه بخصوص تنش های بین ایران و اسرائیل در خیلی از بازار های مالی تاثیر گذاشت،این سطح
تنش ها در بازار مسکن چه تاثیراتی گذاشت؟
کلا، معاملات ملک و خصوصا معاملات کلان را تحت تاثیر قرار داد.شاید در خانه‌های کوچک با ارزش کم، تاثیر زیادی نگذاشته باشد ولی در معاملات کلان و معاملات از یک رِنجی بالاتر به شدت تاثیر گذاشته و رکود را عمیق تر کرده است.اگر آمار را ببینید در ماه جابجایی های مرداد و شهریور این رکود خیلی عمیق و سنگین بوده و حالا بیشتر شده است.
فکر می کنید در دولت آقای پزشکیان اتفاق مثبت خاصی در حوزه مسکن بیفتد یا خیر؟
اگر مسکن را همیشه در دولت ها 100 بگیریم ،نقش دولت ها 10 درصد خواهد بود. نکته مهم این است اقتصاد خُرد و کلان ما همیشه بر این بازار تاثیر گذار است ،ساختار اقتصادی ما غلط است و طی این 45 سال گذشته نشان داده که با این بافت و بسته اقتصاد دولتی هیچ وقت ما نمی توانیم جوابگوی بازار مسکن باشیم .مصوبات مختلف قانونی در مورد اجاره و خانه های خالی و اینها نمی توانند مشکل مسکن را حل کنند.دولت با چه توانی می خواهد مشکل مسکن را حل کند ،آن هم مسکنی که یک سرمایه گذاری بسیار کلانی که آن هم متعلق به بخش خصوصی است نیاز دارد.از اول انقلاب تا به حال نقش بخش خصوصی بالای 90 درصد بوده است،یعنی تولید در اختیار بخش خصوصی است ،بنابراین دولت چه تاثیری می تواند داشته باشد.الا اینکه ساختار اقتصادی را طوری تنظیم کند که این بخش خصوصی بتواند خوب فعالیت کند که متاسفانه هیچ کدام از دولت ها بجای اینکه بیایند به ساختار اقتصادی دست بزنند و آن ترکیب اقتصادی را طوری تنظیم کنند که بخش خصوصی بتواند راحت کند آمده اند طرح هایی مثل اجازه به شرط تملیک،مسکن مهر و …را مطرح کرده اند که کاملا از روز اول معلوم بود که همه آنها شکست خورده خواهند بود.
یعنی به زعم شما دولت ها در حوزه سیاست گذاری در بخش مسکن مشکل دارند.
بله همه دولت ها مشکل داشتند.
بنظر شما دولت آقای پزشکیان از این قاعده مستثنی خواهد بود؟
هنوز نه شعاری داده اند و نه برنامه ای ارائه داده اند که ما بتوانیم بر اساس آن صحبت کنیم ولی آنچه که مسلم است این است که اگر این دولت می خواهد کار بکند باید مسکن را خوب بشناسد که تاکنون متاسفانه هیچ کدام از دولت ها شناخت درستی از بازار مسکن نداشته اند .نیمی از اقتصاد مملکت در اختیار بخش مسکن است و اصلا وزارت اقتصاد و دارایی ما حوزه ای برای مطالعه و بررسی اقتصاد مسکن و کنترل آن ندارد.بانک مرکزی و وزارت صمت هم همینطور .ما یک معاونت مسکن در وزارت راه و شهر سازی داریم ،وزیری که نه در شورای اقتصادو شورای بانک مرکزی حضوری ندارد چگونه می خواهد در مورد مسکنی که نیمی از اقتصاد مملکت را در دست دارد نظر دهد و یا بخواهد برنامه دهد.
