شناسایی فراریان مالیاتی با دستگاه‌های کارتخوان

سید محمد قیصری – ایده روز – یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت سیزدهم شناسایی فراریان مالیاتی و مالیات ستانی عادلانه بود که در همین راستا ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان مورد رسیدگی قرار گرفت و ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه کارتخوان غیرفعال شد.

بستن راه‌های فراریان مالیاتی از طریق راهکارهایی از جمله داده‌محوری، شفاف سازی اطلاعات، بررسی تراکنش‌های مالی، شناسایی شرکت‌های صوری و سایر موارد است که در دولت سیزدهم با هوشمندسازی و داده محوری نظام
مالیاتی این امر محقق شد.
در حوزه هوشمندسازی، آزمایشگاه داده‌کاوی قدمی بزرگ در راستای هوشمندسازی نظام مالیاتی در این دولت بود که این امر با تلاش سازمان امور مالیاتی کشور و با تکیه بر داده‌های متقن و به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان فضای کافی برای حرکت به سمت عدالت مالیات ستانی و شناسایی مودیان جدید صورت گرفت. این آزمایشگاه دارای ۱۱۰ منبع اطلاعاتی درون و برون‌سازمانی و بیش از یک هزار جدول و ۲۵ هزار فیلد اطلاعاتی است.
جمع آوری و شفافیت در اطلاعات سازمان امور مالیاتی و تعامل با نهادهای مختلف باعث شده است تا با تجمیع اطلاعات راه شناسایی فرارهای
مالیاتی بسته شود.
یکی از راه‌کارهای بستن فرار مالیاتی اتصال دستگاه‌های کارتخوان به پرونده مالیاتی بود، هر فردی که مغازه یا فروشگاهی دارد و یا به هر دلیلی صاحب یک دستگاه کارتخوان یا پوز است باید در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام کند و تشکیل پرونده مالیاتی دهد.
پس از تشکیل پرونده مالیاتی، صاحب آن یک کد به نام “کدمالیاتی” دریافت می‌کند.
سازمان امور مالیاتی برای ساماندهی دستگاه‌های کارت خوان و درگاه‌های پرداخت الکترونیکی، دریافت کد مالیاتی را برای همه فروشگاه‌های فیزیکی و آنلاین اجباری کرده است. بر این اساس همه واحدهای صنفی پس از انجام تراکنش با دستگاه‌های پوز، مشمول پرداخت این نوع مالیات می‌شوند ضمن اینکه دریافت مالیات بر اساس نوع عملکرد و سود حاصل از درآمد، تعیین می‌شود و نه تراکنش‌ها.
برخی از فراریان مالیاتی برای نپرداختن مالیات حاضر به اتصال دستگاه‌های کارتخوان به پرونده مالیاتی نبود که با واکنش سازمان امور مالیاتی مواجه شده و این سازمان بر برخورد با متخلفان تأکید کرد.

۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه کارت خوان غیر فعال شد
درباره شناسایی فرارهای مالیاتی مهدی موحدی بک نظر سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور، یکی از مهمترین اقدامات این سازمان را ساماندهی دستگاه‌های کارتخوان عنوان کرد و گفته است که تا سال ۱۴۰۰، ۲۴ میلیون دستگاه پز داشتیم که مشخص نبود به چه پرونده ای متصل هستند.
وی ادامه داد که این فرایند الصاف دستگاه‌های کارتخوان به پرونده مالیاتی صورت گرفت؛ در همین راستا ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه کارت خوان غیرفعال شد و ۹ میلیون و ۵۰۰ مودی از این طریق شناسایی شدند که یک فرایند در شناسایی
فراریان مالیاتی است.
سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور با بیان اینکه مواجه با فرار مالیاتی اشکال مختلفی دارد عنوان کرد که شفاف سازی اطلاعات منجر می شود تا تشخیص داده شود که چه کسانی واجد درآمد و مشمول مالیات می‌شوند.
موحدی بک‌نظر با اشاره به اینکه تا سال ۱۴۰۰ در مجموع ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار مودی مالیاتی شناسایی شده بود، بیان کرد: از سال ۱۴۰۰ تا کنون ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مودی مالیاتی شناسایی شده که بخشی از این افراد معافیت مالیاتی دارند.
وی یکی دیگر از اقدامات را شناسایی فراریان مالیاتی را شرکت‌هایی صوری برشمرد و گفت که این شرکت‌ها اقدام به فاکتور فروشی و فعالیت‌های کاغذی می‌کردند و سودهای کلان می‌بردند،بدون اینکه وجود خارجی داشته باشند.

وصول ۱۱۰ همت از معوقات مالیاتی
سخنگوی سازمان امور مالیاتی کشور عنوان کرد که این افراد به عنوان ابر بدهکار مالیاتی شناخته می شدند اما محلی برای شناسایی آنها وجود نداشت از این رو فرایندهایی پیش‌بینی شده است تا از بدو تاسیس جلوی این گونه شرکت‌ها گرفته شود.
وی بحث رسیدگی به معوقات مالیاتی را از دیگر برنامه‌ها برای بستن راه‌های فرار مالیاتی دانست و گفته است که در این دولت با پیگیری سازمان امور مالیاتی، وصول ۱۱۰ همت از معوقات شناسایی شده است.
موحدی بک‌نظر به بحث تراکنش‌های بانکی مشکوک اشاره کرد و گفت که ۱۸ همت فرار مالیاتی در این زمینه شناسایی شد، یک فردی که فعالیت اقتصادی می‌کرد بر اثر بررسی که بر روی حساب های شخصی‌اش انجام شد، مشخص شد که اقدام به فرار مالیاتی کرده است.