مراکز داده دولتی زیر ذره‌بین استانداردسازی و ممیزی امنیتی – خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان
به گزارش خبرنگار مهر، محمدمحسن صدر، معاون وزیر و رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در برنامه زنده صف اول که شامگاه ۱۰ آبان ماه به منظور تشریح آخرین وضعیت ایجاد زیست بوم دیجیتال پخش شد با بیان اینکه به «تسهیل دسترسی مردم به خدمات دولت» مهم‌ترین مأموریت سازمان فناوری اطلاعات در دولت چهاردهم است، گفت: در برنامه هفتم پیشرفت کشور، تکالیف ویژه‌ای برای وزارت ارتباطات و سازمان فناوری اطلاعات ایران پیش‌بینی شده است که محور آن ایجاد زیرساخت‌های بهینه برای ارائه خدمات هوشمند به مردم است.
وی افزود: طی ماه‌های گذشته و به‌دستور وزیر ارتباطات، یک کار جامع پژوهشی و دانشگاهی برای بازطراحی خدمات دولت هوشمند انجام شد که نتیجه آن تدوین برنامه‌ای منسجم برای تحول دیجیتال و تصویب آن در سطح دولت بود. به گفته صدر، این برنامه با ابلاغیه رسمی رئیس‌جمهور به وزارت ارتباطات وارد مرحله اجرا شد و «فصلی تازه از خدمات دولت هوشمند» را گشود.
تشکیل زیست‌بوم‌های دولت دیجیتال
صدر در توضیح این تحول گفت: در این الگو، کل دولت به چند زیست‌بوم (اکوسیستم) تقسیم می‌شود که هر زیست‌بوم مسئول ارائه مجموعه‌ای از خدمات یکپارچه به مردم است. به این ترتیب، شهروندان برای انجام یک خدمت خاص، دیگر نیازی به مراجعه به چندین سامانه مجزا ندارند و همه امور از طریق یک درگاه واحد انجام می‌شود.
وی با اشاره به تجربه کشورهای پیشرو در این زمینه افزود: در گذشته، تعدد سامانه‌ها و عدم هماهنگی میان دستگاه‌ها باعث سردرگمی مردم می‌شد. اما با اجرای این طرح، هماهنگی کامل میان دستگاه‌ها ایجاد می‌شود و فرآیندها از ابتدا تا انتها قابل رصد خواهد بود.
ارتقای رتبه ایران در شاخص دولت الکترونیک
رئیس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به جایگاه ایران در گزارش سازمان ملل درباره توسعه دولت الکترونیک گفت: در آغاز دولت چهاردهم، رتبه ایران ۱۰۱ جهان بود، اما طبق برنامه‌ریزی انجام‌شده در برنامه هفتم باید به رتبه ۷۵ ارتقا پیدا کند. با این حال، رئیس‌جمهور تأکید دارند که این رتبه شایسته ایران نیست و باید در میان ۲۰ کشور برتر جهان قرار بگیریم.
صدر افزود: «ضعف در ارائه خدمات یکپارچه و تعامل‌پذیری میان دستگاه‌ها» اصلی‌ترین دلیل عقب‌ماندگی ایران از کشورهای منطقه مانند امارات و عربستان است و وزارت ارتباطات با اجرای طرح زیست‌بوم‌های دیجیتال قصد دارد این چالش را برطرف کند.
پایگاه‌های داده قابل اتکا و اسناد الکترونیکی
صدر از پروژه‌ای مهم با عنوان «ایران‌پارس» خبر داد و گفت: در این پروژه، مدارک شناسایی اصلی مردم مانند شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه و گواهینامه به اسناد الکترونیکی تبدیل می‌شوند تا هر شهروند بتواند از طریق تلفن همراه خود، بدون نیاز به مدارک فیزیکی، خدمات دولتی را دریافت کند.
وی تأکید کرد که وظیفه سازمان، «ایجاد پایگاه داده موازی نیست»، بلکه کمک به دستگاه‌ها برای استانداردسازی و پشتیبان‌گیری از داده‌های اصلی است. او همچنین از تدوین پیوست امنیتی برای کلیه اسناد و سامانه‌ها خبر داد و افزود: امنیت داده‌ها و حفاظت سایبری مردم جزو خطوط قرمز ماست و تمام سامانه‌های جدید با ضوابط امنیتی تازه اجرا می‌شوند.
اپراتورهای امنیت سایبری در راه‌اند
صدر به ایجاد اپراتورهای امنیت سایبری اشاره کرد و گفت: آئین‌نامه این اپراتورها نهایی شده و به‌زودی فراخوان عمومی برای صدور مجوز آنها منتشر می‌شود. بر اساس این طرح، هر دستگاه دولتی موظف است برنامه امنیتی خود را ارائه و از خدمات تخصصی اپراتورهای امنیت برای محافظت از داده‌ها استفاده کند.
فیبر نوری و زیرساخت ابری دولت
رئیس سازمان فناوری اطلاعات درباره پروژه ملی فیبر نوری نیز توضیح داد: هدف از اجرای این طرح، صرفاً توسعه زیرساخت فنی نیست، بلکه ایجاد اتصال پایدار برای ارائه خدمات هوشمند است. تاکنون بیش از ۷۰۰ پروژه در حوزه ارتباطات در استان‌ها اجرایی شده و روند پیشرفت رضایت‌بخش است.
وی همچنین از تکمیل زیرساخت‌های ابر دولت خبر داد و گفت: در حال حاضر، مرکز داده جدیدی در حال راه‌اندازی است و بخش خصوصی نیز با مدل مشارکتی در پروژه‌های ابری دولت حضور فعال دارد.
هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری ملی
صدر با اشاره به جایگاه علمی ایران در حوزه هوش مصنوعی گفت: ایران در شاخص دانش هوش مصنوعی در میان ۳۰ کشور برتر دنیاست، اما در بخش کاربردی و سرمایه‌گذاری جایگاه پایین‌تری دارد. برای رفع این شکاف، باید داده‌های قابل استفاده در اختیار متخصصان قرار گیرد و زیرساخت‌های پردازشی تقویت شود.
کاهش زمان صدور مجوز شرکت‌های فناوری
صدر در پاسخ به گلایه فعالان بخش خصوصی درباره انحصار در صدور مجوزها، گفت: زمان انتظار صدور مجوز برای شرکت‌های فناوری از چند ماه به کمتر از ۶۰ روز کاهش یافته است و برنامه داریم تا سال آینده این زمان را به زیر یک ماه برسانیم تا هیچ شرکت واجد شرایط در صف انتظار نماند.
پایش رضایت مردم و استاندارد مراکز داده
وی در ادامه از اجرای سامانه پایش رضایت مردم از خدمات دولتی خبر داد و گفت: از طریق سامانه ۱۲۸، مردم می‌توانند نظر خود را درباره کیفیت خدمات دستگاه‌ها ثبت کنند. این داده‌ها به صورت برخط پایش می‌شود.
صدر همچنین درباره وضعیت مراکز داده دستگاه‌های دولتی افزود: تمام مراکز داده دولتی طبق آئین‌نامه استاندارد ارزیابی می‌شوند و به سه دسته تقسیم خواهند شد: مراکز نیازمند بهسازی، مراکز قابل نگهداری و مراکز غیراستاندارد که باید خدمات خود را منتقل کنند.
رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در پایان گفت: تمام برنامه‌های ما نهایتاً در خدمت مردم است. هدف این است که اسناد فیزیکی حذف شود، داده‌ها به‌صورت ایمن و الکترونیکی به گردش درآیند، خدمات دولتی در یک درگاه واحد ارائه شود و ایران در شاخص جهانی دولت دیجیتال در جایگاهی شایسته قرار گیرد.
