نقشه راه برای ارتقایتوان خرید و رفاه مزدبگیران
سید محمد قیصری – ایده روز – بر اساس اعتقاد کارشناسان اقتصادی و مراکز پژوهشی، افزایش میزان معافیتهای مالیاتی حقوق و دستمزد و اشتغال و ثابت ماندن نرخهای مالیاتی تولید، میتواند به ثبات اقتصادی و رفاه معیشتی جامعه کمک کند.
به نظر میرسد نگرش اصلی بودجه سال ۱۴۰۴، کاهش فشار مالیاتی بر اقشار متوسط در کنار افزایش درآمدهای مالیاتی از طریق هوشمندسازی نظام مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی بوده است.
تداوم ثبات و افزایش معافیت
در لایحه بودجه سال 1404، نرخهای مالیات بر تولید تغییری نکرده و ثابت مانده و در عین حال معافیت مالیاتی اشتغال سه برابر و حقوق و دستمزد نیز دو برابر نسبت به سالجاری مصوب شده است.
بنابر اظهارات دولتیها، این مصوبه در راستای حمایت از معیشت جامعه و کمک به تولیدکنندگان صورت گرفته است؛ گزارهای که به مذاق اغلب کارشناسان خوشایند بوده، چرا که آنها بر این عقیدهاند، عمده مالیات دریافتشده در سالهای اخیر ناشی از نوعی مالیات تورمی و خود عاملی برای بیثباتی اقتصاد بوده است. نشان به آن نشان که سید حمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در اظهار نظر اخیر خود درباره درآمدهای مالیاتی در سالهای اخیر تا کنون گفته بود که بخشی از این مالیات از محل تورم و بخش دیگر از محل رشد اقتصادی شکل گرفته است. اینکه مالیات باید وصول شود نباید منجر به فشار به مردم و بنگاهها شود. از طرفی یکی از وعدههای رئیسجمهور، این بود که دستمزد متناسب با تورم باشد و نباید میزان مالیات از حقوقبگیران بر معیشت آنها اثر منفی بگذارد. بر این اساس، یکی از وعدههای مسعود پزشکیان رئیسجمهور تحقق پیدا میکند، آنجا که کاهش فشار مالیاتی بر مزدبگیران در لایحه بودجه 1404 لحاظ شده است.
شفافسازی نحوه دریافت
سقف معافیت مالیاتی در لایحه بودجه سال 1404، با افزایشی 100 درصدی نسبت به سال 1403 به 24 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. به معنای دیگر، معافیت مالیاتی حقوق و دستمزد دو برابر نسبت به سالجاری مصوب شده است. بر پایه لایحه بودجه سال آینده، نرخ مالیات حقوق اشخاصی که بین 24 تا 30 میلیون تومان در ماه درآمد دارند، معادل 10 درصد از مازاد این مبلغ است. این نرخ مالیات برای افرادی با دستمزد ماهانه، 30 تا 38 میلیون تومان معادل 15 درصد، برای افرادی که ماهانه 38 تا 50 میلیون تومان درآمد دارند معادل 20 درصد، برای افرادی که ماهانه 50 تا 66.7 میلیون تومان درآمد دارند 25 درصد و برای افرادی که بیشتر از 66.7 میلیون تومان درآمد دارند 30 درصد منظور شده است.
منابع و مصارف واقعگرایانه
حسن خوشپور، کارشناس ارشد اسبق سازمان برنامه و بودجه میگوید: لایحه بودجه سال 1404 در حوزه منابع و مصارف واقعگرایانه تهیه شده است. به گفته خوشپور، در لایحه بودجه سال 1404، هزینهها منطقی برآورد شدهاند و پاسخ مثبتی به نرخ تورم بوده و افزایش 39 درصدی درآمد مالیاتی با توجه به تورم محاسبه شده، تعیین شده است. آنطور که خوشپور گفته است: دولت همه پیشفرضهای لازم را در این لایحه بصورت منطقی آورده و متغیرها خوب ارائه شدهاند.
بستری برای کاهش فاصله طبقاتی
به هر حال، افزایش معافیت مالیاتی میتواند به عنوان یک ابزار مؤثر برای بهبود وضعیت مالی حقوقبگیران عمل کند. با کاهش بار مالیاتی، حقوقبگیران قادر خواهند بود بخشی از درآمد خود را صرف بهبود کیفیت زندگی، سرمایهگذاری در آموزش و سلامت و افزایش قدرت خرید کنند. این تغییر نهتنها به افزایش رفاه فردی کمک میکند، بلکه میتواند به رشد اقتصادی کلی کشور نیز منجر شود، زیرا با افزایش مصرف داخلی، تقاضا برای کالاها و خدمات افزایش مییابد. در نتیجه، این اقدام به ترویج عدالت اجتماعی و کاهش فاصله طبقاتی نیز کمک خواهد کرد.
آثار قابل تأمل
معافیت مالیاتی 100 درصد برای حقوق بگیران در لایحه بودجه سال 1404 میتواند تأثیرات مختلفی بر اقتصاد و معیشت مردم داشته باشد.
افزایش قدرت خرید: معافیت مالیاتی برای حقوقبگیران میتواند به افزایش قدرت خرید آنها منجر شود؛ این موضوع میتواند به بهبود وضعیت معیشتی افراد کمک کند و تقاضا برای کالاها و خدمات افزایش یابد.تحریک بازار کار: با افزایش قدرت خرید، تقاضا برای نیروی کار افزایش مییابد که میتواند به کاهش نرخ بیکاری کمک کند.
بهبود وضعیت مالی: معافیت مالیاتی میتواند فشار مالی را بر حقوقبگیران کاهش دهد و به آنها اجازه دهد که بخش بیشتری از درآمد خود را صرف هزینههای ضروری کنند.
احساس امنیت اقتصادی: این معافیت میتواند احساس امنیت بیشتری در بین حقوقبگیران ایجاد کند و آنها را به سرمایهگذاری در آموزش، سلامت و سایر زمینهها ترغیب کند.کاهش شکاف طبقاتی: این معافیت ممکن است به نفع حقوقبگیران با درآمد پایینتر باشد که باعث کاهش ضریب جینی و تقسیم عادلانه ثروت خواهد شد.