نیمه گمشده خود را اینجا بیابید!
آرزو برهانی – آشنایی برای ازدواج، دیگر تنها به میهمانیهای خانوادگی و معرفیهای سنتی ختم نمیشود. حالا سالهاست که اینترنت، نقش جدیدی در پیوند زندگیها ایفا میکند. هرچند با توجه به هنجارهای فرهنگی هر منطقه، رواج یافتن آن در نقاط مختلف جهان متفاوت است.
البته موضوع آشنایی برای ازدواج از طریق رسانه، از چندین دهه قبل هم در کشور رواج داشت. برخی روزنامهها ستونی را به پیامهای خواستگاری اختصاص میدادند و با معرفی و اعلام مشخصات خود، تمایلشان را برای ازدواج با همسر دلخواه ابراز میکردند. با آمدن اینترنت و فضای مجازی حالا داستانها شکل دیگری دارند. گرچه برخی به همان سبک و سیاق روزنامههای دهههای ۳۰ و ۴۰ ایدهآلهای همسر دلخواهشان را در فضای مجازی و اینستاگرام با بالا و پایین کردن عکسهای صفحات جستوجو میکنند اما از دهه ۹۰ سامانههای همسرگزینی با مجوز وزارت ورزش و جوانان تلاش کردند تا نقش واسطهگری و همسانگزینی برای ازدواج را ایفا کنند. سامانه «همسانگزینی همدم» یکی از سامانههای همسریابی در بستر فضای مجازی است که با مجوز رسمی و با هدف انتخاب آگاهانه ازدواج پایدار فعالیت میکند و هدفش وساطت برای ازدواج دو جوان است که تمایل به تشکیل زندگی مشترک دارند. آمار بالای ازدواج موفق و زیر یک درصد طلاق نشان از کاربلد بودن مشاورانی است که تلاش میکنند در این مرکز کسانی را که همسان و مناسب برای ازدواج هستند به یکدیگر معرفی کنند.در دنیایی که آشناییها با یک کلیک آغاز میشود و فیلترهای هوشمند جای معرفهای سنتی را گرفتهاند، این سؤال بیش از هر وقت دیگری مطرح میشود که آیا اینترنت میتواند بستر امنی برای شکلگیری رابطهای عمیق چون ازدواج باشد؟ برای پاسخ به این سؤال و آشنایی با نحوه همسانگزینی و همسریابی سراغ یکی از این مراکز رفتیم. جایی که به گفته مسئول آن اولین سامانه همسان گزینی برای ازدواج است و از سال 1398 با مجوز وزارت ورزش و جوانان فعالیت میکند و از 4500 زوجی که در این مرکز به یکدیگر معرفی شده و ازدواج کردهاند تنها سرنوشت 8 زوج به جدایی ختم شده است.
اینجا خبری از مراجعهکننده نیست. همه چیز در بستر اینترنت انجام میگیرد. از ثبتنام اولیه تا معرفی و در نهایت ازدواج. در یکی از اتاقها با زهرهسادات حسینی، مدیر سامانه همسانگزینی «همدم» همکلام میشوم. او با معرفی برخی از زوجهایی که سالهای قبل با واسطه آنها ازدواج کرده و صاحب فرزند هم شدهاند، میگوید:««همدم» اولین سامانه رسمی معرفی ازدواج در ایران است که با تلاش مؤسسه تبیان – وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی – راهاندازی شده است.ایجاد امکانات مناسب برای ازدواج هرچند کار پرخیروبرکتی است اما چالشهای خاص خود را دارد. افرادی که به این حوزه ورود میکنند باید توانایی برخورد با مسائل ازدواج را داشته باشند. یکی از مهمترین چالشها، مواجهه خانوادهها با شیوه فعالیت ماست. باتوجه به اینکه همدم، پدیده نوظهوری است و برای بسیاری از خانوادهها پذیرفتن این شیوه ازدواج سخت است بنابراین باید کارشناسان و اساتید حاضر در این مجموعه توضیحات لازم درباره روند کار را برای خانوادهها تشریح کنند.»
صحتسنجی اطلاعات مسأله مهمی است که در سامانههای همسریابی باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. موضوعی که زهره سادات حسینی به آن اشاره میکند و میگوید: «همدم به سامانههای دولتی متصل است و استعلامهایی راستیآزمایی را از این درگاهها دریافت میکند. وقتی فرد وارد سامانه میشود، مدارک، فرمهای مشخصات و آزمونهای روانشناختی متقاضی راستیآزمایی میشود تا خصوصیات خلقی و شخصیتی او مشخص شود. از همه این موارد استعلام میگیریم تا میان کاربران اعتماد ایجاد شود.»او در پاسخ به این سؤال که فعالیت سایتهای همسانگزینی این سؤال را به دنبال دارد که شاید پیدا کردن همسر در سایت جلوه خوبی نداشته باشد و برخی به نیت دیگر وارد سایت میشوند میگوید: «واقعیت اینگونه نیست که بگوییم همه افرادی که وارد سایت میشوند قصد ازدواج دارند. گاهی برخی کنجکاو هستند تا از شرایط و اخبار اینجا اطلاعاتی به دست آورند. اما با توجه به صحتسنجی، راستیآزمایی، قوانین موجود در سایت و شناختی که از افراد پیدا میکنیم، معمولاً
جلوی مواردی که هر قصدی غیر از ازدواج دارند گرفته و از سامانه حذف میشوند.