چطور حمایت و نقد دولت را با هم جمع کنیم؟
به گزارش همشهری آنلاین،محسن مهدیان؛ مدیرمسئول روزنامه همشهری نوشت؛سخنان رهبر انقلاب، انشاءالله فصلالخطاب است. باید از دولت پرتلاش حمایت کرد. از امروز خط قرمز و مرز انقلابی و غیرانقلابی در عمل به این توصیه قطعی است.
اما یک سؤال جدی پیش روی ماست: با اشکالات دولت چه باید کرد؟ چه کنیم که نقدمان حمایتآمیز باشد؟
چون قطعا رهبر انقلاب نقد و مطالبه را نفی نکردند، رئیسجمهور محترم هم چنین انتظاری ندارند.
این متن به چند مهارت برای جمع توأمان نقد و حمایت اشاره میکند. اما پیش از آن، ۲مقدمه لازم است:
مقدمه اول: عبور از نگاه قطبی
فرهنگ سیاسی ما گرفتار بیماری قدیمی قطبینگری است. عادت کردهایم همهچیز را صفر و یکی ببینیم؛ افراد یا فرشتهاند یا اهریمن یا باید یکسره تأیید شوند یا یکسره حذف. نتیجه این است که نقد مساوی میشود با دشمنی و حمایت مساوی میشود با مداحی.
اگر این بیماری درمان شود، آنوقت با هر نقد و مطالبهای به تکفیر و حذف دیگران نمیرسیم.
مقدمه دوم: چرا باید دولت را حمایت کرد؟
۳دلیل روشن وجود دارد:
۱. دلیل معرفتی: احترام به رأی مردم و پاسداشت مردمسالاری دینی؛ رأی مردم حرمت دارد.
۲. دلیل سیاسی و منطقی: تضعیف دولت اجرایی، تضعیف کل کشور است. همه با هم سوار یک کشتی هستیم؛ نباید خودزنی کنیم.
۳. دلیل اقتضایی: ما در شرایط جنگ ترکیبی هستیم و هر اختلاف داخلی، نقش ستون پنجم دشمن را ایفا میکند.
مهارتهای نقد دلسوزانه
۱. دیدن نکات مثبت در کنار نقد: چشم خود را تربیت کنیم تا زحمات و موفقیتها را هم ببینیم و بگوییم. نقد بدون ذکر مثبتها، ناقص است.
۲. نقد همراه با راهکار: هر نقدی باید پیشنهاد اصلاحی داشته باشد. راهکار، امیدآفرین است.
۳. پرهیز از تعمیم خطاها: خطای یک بخش یا یک مسئول را به کل دولت تعمیم ندهیم.
۴. رعایت اولویتها: بر مسائل اصلی تمرکز کنیم، نه حاشیهها.
۵. پذیرش تدریجیبودن حل مسائل: مشکلات کشور یکشبه حل نمیشود؛ صبوری لازم است.
۶. تکیه بر اطلاعات دقیق: نقد بر پایه دادههای مستند باشد، نه شایعات شبکههای اجتماعی.
۷. پرهیز از تکبعدینگری: هر مسئله ابعاد مختلف دارد؛ جامع ببینیم و تکمتغیره قضاوت نکنیم.
۸. اعتماد به ساختارهای نظام: نقد نباید مشروعیت ساختارها را زیر سؤال ببرد.
۹. زبان نقد منصفانه: لحن ما باید اخلاقی و دلسوزانه باشد، نه تخریبی.
۱۰. پرهیز از ایجاد مخرج مشترک با دشمن: نقدی که پازل دشمن را کامل کند، دیگر نقد دلسوزانه نیست.
حرف آخر
وقتی نقطه نقد را گذاشتیم
دولت باید- حتی اگر نقد را نپذیرد- احساس کند منتقدش خیرخواه و صادق است.
مردم باید احساس کنند دولت حرکت میکند و مشکلات رو به حلشدن است؛ این یعنی تقویت امید به آینده.
پینوشت
وظیفه نهایی ما اجتماعیسازی مطالبه است. باید کاری کنیم که مردم هم آن مطالبه را بخواهند و پیگیری کنند. در بلندمدت، همین اجتماعیشدن مطالبه مسیر انتخاب و تصمیمگیری در جمهوری اسلامی را جهت میدهد. این یعنی صبر، امید و وفاداری به تنها راه پایدار کشور: مردمسالاری دینی.