نور چشم امام در حافظه مکتوب ما گم شد
به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، هر سال در چنین روزهایی، نام شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی دوباره بر سر زبان‌ها می‌افتد؛ فرزند ارشد امام خمینی(ره) که رحلت او در آبان ۱۳۵۶، جرقه‌ای شد برای آغاز موج تازه‌ای از خیزش مردمی در ایران. با این حال، آنچه درباره او در حافظه مکتوب انقلاب باقی مانده، اندک است.
بنابر روایت فارس، در میان انبوه آثار درباره امام خمینی(ره) و یاران نهضت، کتاب‌هایی که به‌طور مستقل و عمیق به زندگی، اندیشه و مبارزات سیدمصطفی بپردازند، بسیار محدودند. گویی شخصیت چندوجهی این عالم مجاهد، در سایه شتاب انقلاب و عظمت نام پدر، همچنان به محاق رفته و سهم پژوهش و ادبیات از او، اندک‌تر از جایگاه حقیقی اوست. شاید یکی از دلایلش این باشد که او خود، اهل هیاهو نبود؛ مردی که زندگی‌اش را وقف علم و خدمت کرد و در حاشیه زیست تا حقیقت در متن بماند.
سیدمصطفی خمینی در سال ۱۳۰۹ در قم متولد شد، تحصیلات حوزوی را در مدارس باقریه و سنایی آغاز کرد و سپس در درس خارج آیات عظام بروجردی و امام خمینی حاضر شد. در جریان تبعید پدر، نه تنها همراهی‌اش را رها نکرد بلکه در عراق و ترکیه نقشی محوری در تداوم ارتباط‌های فکری و سیاسی نهضت داشت. او عالمی بود ژرف‌نگر، اهل بحث و دقت علمی، و در عین حال ساده‌زیست و بی‌ادعا.
با وجود این جایگاه، آثار مکتوب درباره او هنوز در حد چند عنوان محدود است؛ آثاری که عموماً به جنبه‌های خاطره‌نگاری و تاریخ‌شفاهی منحصر شده‌اند و ابعاد عمیق فقهی، فلسفی و تفسیری این صاحبنظر بزرگ را کمتر کاویده‌اند. در همین راستا، برای ادای دین به این «ذخیره اسلام»، دو کتاب ارزشمند در معرفی ایشان عرضه می‌شود:
«نورچشم امام»
کتاب «نور چشم امام» روایتی خواندنی از زندگی و خاطرات شهید آیت‌الله سید مصطفی خمینی است؛ فرزند بزرگ امام خمینی(ره) که در سکوت و غربت، نقشی مهم در شکل‌گیری و تداوم نهضت اسلامی داشت. این اثر، حاصل تلاش گروه فرهنگی شهید هادی است و با نگاهی دقیق و مستند، سال‌شمار زندگی و روایت‌هایی کمتر شنیده‌شده از حیات علمی، مبارزاتی و شخصی این عالم شهید را گرد آورده است.
کتاب در ۵۱ عنوان مستقل تنظیم شده و فصل‌هایی چون لطف مخفی خدا، آغاز نهضت، عاشق پدر، ترکیه، آزادی از زندان، تفسیر، شهادت، و رویای صادقه بخشی از سرفصل‌های آن‌اند. نویسندگان با بهره‌گیری از خاطرات نزدیکان و اسناد تاریخی، تصویری زنده از روحیه جست‌وجوگر، دقت نظر علمی، و ساده‌زیستی سید مصطفی ترسیم کرده‌اند.
در آغاز کتاب، روزشماری از زندگی او آمده است؛ از تولدش در سال ۱۳۰۹ در قم و تحصیلاتش در مکتب‌خانه و مدارس باقریه و سنایی، تا ورود به حوزه علمیه و شاگردی در درس خارج آیات عظام بروجردی و امام خمینی.
«نور چشم امام» تنها زندگی‌نامه‌ای تاریخی نیست؛ سفری است به درون شخصیت فرزندی که امام خمینی او را «ثمره عمر» خود می‌دانست؛ انسانی که در سکوتش شور ایمان موج می‌زد و شهادتش، جرقه‌ای بر شعله انقلاب بود.
«امام‌زاده!»
کتاب «امام‌زاده!» نوشته‌ی علی رضوی‌نهاد، روایتی موجز، صمیمی و تصویری از زندگی شهید آیت‌الله سیدمصطفی خمینی، فرزند ارشد امام خمینی(ره) است؛ مردی که نامش در تاریخ انقلاب نه تنها به‌سبب نسب خانوادگی، بلکه به‌دلیل علم، اندیشه و مجاهدت شخصی‌اش می‌درخشد.
رضوی‌نهاد در این کتاب، زندگی و سیره آقا مصطفی را با نگاهی مینیمالیستی و احساسی در چند خط روایت کرده؛ روایت‌هایی کوتاه اما پرمفهوم که همچون قاب‌هایی از یک فیلم مستند، تصویری زنده از او پیش چشم خواننده می‌سازند.
در شش فصل با عنوان‌های «جای زندگی»، «باور و اندیشه»، «دانش و تحصیلات»، «ویژگی‌های شخصیتی»، «مبارزات انقلابی» و «شهادت»، نویسنده چهره‌ای انسانی و الهام‌بخش از سیدمصطفی خمینی ترسیم می‌کند؛ یادنامه‌ای مختصر اما پرمعنا از امام‌زاده‌ای که خود، امام‌گونه زیست.
