چرا روسیه و فرانسه در ازبکستان موفق‌تر از ایران هستند؟
به گزارش همشهری آنلاین، ازبکستان یکی از کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه است. ایران با توجه به همسایگی با این کشور می‌تواند سهم زیادی از بازار ۳۶ میلیون نفری این کشور داشته باشد اما متأسفانه حجم مبادلات دو کشور طی سال‌های اخیر از ۵۰۰ میلیون دلار فراتر نرفته است.
اصلاح قوانین صادراتی، آگاهی بیشتر فعالان اقتصادی از پتانسیل‌های ازبکستان و تکیه بر ابزارهای هوشمندسازی تجارت می‌تواند سهم بیشتری از بازار رو به رشد ازبکستان در اختیار ایران قرار دهد.
حجم تجارت کنونی تناسبی با ظرفیت‌های دو کشور ندارد
صمد حسن زاده، رئیس اتاق ایران پیش‌تر درباره ظرفیت‌های اقتصادی میان ایران و ازبکستان، گفته بود: این ظرفیت‌های بزرگ، شرایط را برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری و ایجاد بستر برای انجام کارهای بزرگ فراهم کرده است.
وی خاطرنشان کرده بود: صنایع کشاورزی، غذایی، الکترونیک، تبدیلی، خدمات مهندسی، مصالح ساختمانی و … جمهوری اسلامی ایران از ظرفیت‌های بسیار بزرگی برخوردار هستند و به پشتوانه همین ظرفیت‌ها می‌توانند در کنار ملت محترم ازبکستان قرار بگیرند تا همکاری‌های بیشتری میان دو کشور شکل بگیرد.
رئیس اتاق ایران با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به توسعه اقتصادی با تمامی کشورها به خصوص ازبکستان تمایل دارد، افزود: دیدارهای متعدد مسئولین کشور با ریاست جمهور ازبکستان، نشانگر علاقه‌مندی مسئولین و ملت ما برای ارتباط بیشتر با این کشور در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و دانشگاهی است.
حسن‌زاده خاطرنشان کرده بود: حجم تجارت نزدیک به ۵۰۰ میلیون دلار تناسبی با ظرفیت‌های دو کشور ندارد و اتاق ایران آماده هر اقدامی برای افزایش حجم مبادلات است.
می‌توانیم به تجارت ۱ میلیارد دلاری برسیم
موسی آقایی رئیس اتاق مشترک ایران و ازبکستان هم درباره تجارت نیم میلیارد دلاری میان دو کشور خاطرنشان کرد: از این میزان تجارت میان ایران و ازبکستان، ۱۷۰ میلیون دلار شامل واردات از ازبکستان و ۳۳۰ میلیون دلار شامل صادرات ایران است.
وی ادامه داد: چشم‌اندازی که برای تجارت میان دو کشور ترسیم شده عدد یک میلیارد دلار است. این عدد در صورت وجود قوانین موافق صادرات در ایران، قابل تحقق است.
یکی از بخش‌های پرظرفیت ازبکستان، بازار لبنیات است که ایران می‌تواند در آن نقش‌آفرینی خوبی داشته باشد. اما با وجود موقعیت مناسب و توانمندی صنعت لبنیات ایران، سهم ایران از این بازار بسیار ناچیز است.
اطلس تجارت ایران می‌تواند تجارت با ازبکستان را افزایش دهد
سیدطه‌حسین مدنی رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند در این خصوص می‌گوید: جمعیت ازبکستان حدود ۳۶ میلیون نفر است. ازبکستان برای تأمین لبنیات مورد نیاز خود سالانه باید ۱۶۵ میلیون دلار محصولات لبنی وارد کند.
وی ادامه می‌دهد: بخش زیادی از این نیاز توسط روسیه تأمین می‌شود و صادرات محصولات لبنی روسیه به ازبکستان به حدود ۵۰ میلیون دلار می‌رسد. بلاروس هم با صادرات ۴۰ میلیون دلاری به ازبکستان، جایگاه مناسبی در بازار لبنیات این کشور برای خود ایجاد کرده است. فرانسه هم سالانه حدود ۱۵ میلیون دلار محصولات لبنی به ازبکستان صادر می‌کند.
رئیس اندیشکده حکمرانی هوشمند می‌گوید: ایران با وجود مرز مشترک با ازبکستان، قرابت‌های فرهنگی، برخورداری از صنایع قوی لبنی و توانمندی برای تأمین بخش زیادی از نیاز این کشور، نتوانسته بازیگر خوبی در این بازار پرسود و ارزآور باشد و حجم صادرات ما به این کشور از پنج میلیون دلار فراتر نرفته است.
وی معتقد است که محصور بودن کشورهای آسیای میانه در خشکی و موقعیت مناسب ایران، می‌تواند کشورهایی چون ازبکستان را به بازار مناسبی برای ایران تبدیل کند اما مسائل و چالش‌های مختلف مانع آن شده است.
مدنی خاطرنشان می‌کند: اطلس تجارت ایران می‌تواند به خوبی پاسخگوی علت این وضعیت باشد. این ابزار می‌تواند با نگاهی عمیق و جامع به بازار کشورهای هدف، ضمن شناسایی موانع حضور در بازارهای خارجی، توصیه‌هایی برای رفع این موانع داشته باشد و تمامی موارد موثر در صدور محصول نهایی را برای فعالان اقتصادی کشور و تولیدکنندگان صادرات‌محور به تصویر بکشد. تصویری دقیق از مدیریت کسب و کار برای افزایش تولید و کاهش هزینه‌ها تا شیوه حمل و نقل، استانداردهای مورد نیاز برای حضور در بازارهای خارجی، ذائقه مردم کشور هدف، نوع بسته‌بندی و موارد جزئی‌تر ولی مهم.
وی می‌افزاید: اطلس تجارت ایران یکی از پایه‌ای‌ترین، قابل‌فهم‌ترین و سریع‌الوصول‌ترین راهکارها با اثرگذاری فوری در موضوع تجارت است. این اطلس نوعی از اطلاعات ساده شده است که تجار و نهادهای پژوهشی از تحلیل آن می‌توانند به علوم مبتنی بر تجربه و داده‌های واقعی رسیده و در تعمیق و تجمیع این علوم کسب شده به خِرَد نیز برسند. بر همین مبنا می‌توان در بازارسازی و تبلیغات، بسیار هوشمندانه‌تر، کم‌هزینه‌تر و اثرگذارتر ورود کرد.
مدنی در پایان اضافه می‌کند: چشم‌انداز پیش روی کشور برای کسب درآمد از محل فروش نفت باید براساس افزایش محدودیت‌های بین‌المللی ترسیم شود. در این شرایط کشور باید به سمت روش‌های جایگزینی چون صادرات صنایع غذایی که تحریم‌پذیری کمتری نسبت به نفت دارد؛ حرکت کند. توسعه صادرات لبنیات با اتکا به اطلس تجارت ایران، نه‌تنها به تحریم‌گریزی هوشمند کمک می‌کند بلکه می‌تواند منبعی پایدار برای تأمین ارز و کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد.
