رابطه السودانی و چارچوب هماهنگی شیعیان در انتخابات

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، با گذشت چند روز از اعلام نتایج اولیه انتخابات پارلمانی عراق که در روز سه شنبه 20 آبان در سراسر این کشور برگزار شد، به تدریج نقشه ‌ای اولیه از عملکرد احزاب در انتخابات اخیر و تعداد کرسی‌های آنها در حال نمایان شدن است.

در این بین مهم ترین تحول آغاز رایزنی احزاب اصلی شیعی در قالب «چارچوب هماهنگی شیعی» به منظور انتخاب نخست‌وزیر آتی عراق است. البته چارچوب هماهنگی در روزهای اخیر با فاصله گرفتن نسبی محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر و رهبر ائتلاف «بازسازی و توسعه» از تعهدات قبلی مورد توافق کلیه احزاب شیعی در آستانه انتخابات پویایی‌های جدیدی را تجربه می‌کند.

.

در همین راستا «علیرضا مجیدی»، کارشناس مسائل غرب آسیا در ویدئویی تحلیلی به بازخوانی سیر حرکت احزاب شیعی در ماه‌های منتهی به انتخابات و روزهای اخیر پرداخته است.

+++

رایزنی‌های انتخاباتی احزاب شیعی از 8 ماه قبل در قالب مشارکت رهبران کلیه احزاب اصلی شیعی ذیل چتر چارچوب هماهنگی شیعی آغاز شد و پس از مذاکرات دو ماهه، سران این احزاب بر سر سه موضوع به توافق رسیدند:

1) همه احزاب با فهرست اختصاصی خود در انتخابات مشارکت کنند تا بدین شکل عملا وزن هر جریان سیاسی شیعی مشخص شود؛

2) کلیه رهبران احزاب و جریانات شیعی متعهد خواهند شد تا پس از برگزاری انتخابات بار دیگر در کنار هم جمع شوند و نخست‌وزیر انتخابی از درون فراکسیون برآمده از چارچوب هماهنگی گزینش شود و هیچ یک از این احزاب به دنبال یارگیری از میان احزاب و جریانات اهل سنت و یا کردی نباشند؛

3) در استانهایی مانند نینوا و صلاح‌الدین که در آنها جمعیت شیعیان در اقلیت قرار یا نزدیک به 50 درصد است، کلیه احزاب حاضر در چارچوب هماهنگی با فهرستی مشترک به مصاف رقیبان بروند تا بدین شکل وزن شیعیان در میان فهرست‌های مختلف و نامزدهای آنها تقسیم نشود و در نهایت شیعیان با احراز حداکثر کرسی‌های ممکن وارد صحن پارلمان ششم عراق شوند.

به رغم آنکه کلیه نامزدها به شرط نخست یعنی مشارکت در قالب فهرست اختصاصی خود عمل کردند، اما در این بین برخی از جریانات سیاسی از جمله شخص السودانی تعهد قبلی خود در مورد شروط دوم و سوم را زیر پا گذاشتند.

نخست وزیر عراق در عمل برخلاف تعهد قبلی سران احزاب شیعه حاضر در چارچوب هماهنگی، برای تشکیل کابینه به سراغ متحدان از میان جریانات اهل سنت و کرد رفت تا شاید بدین شکل بتواند بزرگترین فراکسیون مجلس را تشکیل و شانس خود را برای تصدی مجدد کرسی نخست‌وزیری افزایش دهد.

السودانی علاوه بر این در دو استان صلاح الدین و نینوا نیز با نقض تعهدات قبلی خود اقدام به تشکیل فهرستی مشترک با نامزدهای اهل سنت کرد که اگرچه با نتایج درخشانی نیز همراه بود اما در عمل یکی دیگر از اصول مندرج در توافق احزاب حاضر در چارچوب هماهنگی را نقض می کرد.

در نهایت عدم مشارکت وی در آخرین جلسه چارچوب هماهنگی که 12 ساعت پیش از آغاز رسمی انتخابات پارلمانی در منزل همام حمودی برگزار شد به شایعات در مورد فاصله گرفتن وی از چارچوب هماهنگی قوت بخشید.

اما شاید مهم ترین دلیل نقض تعهدات السودانی از اصول مورد وفاق احزاب شیعی آن بود که وی تصور می‌کرد با ادامه مشارکت خود و ائتلاف متبوعش در قالب چارچوب هماهنگی شیعی شانس کمتری برای ایجاد اجماع شیعی حول نخست‌وزیری خود داشته باشد و در عوض در صورت جلب نظر احزاب اهل سنت و کردی قادر خواهد بود ضمن تشکیل بزرگترین فراکسیون در پارلمان جدید عراق، تصدی کرسی نخست وزیری خود را تضمین بخشد.به زبان دیگر رهبر ائتلاف بازسازی و توسعه تصور می‌کرد ریسک شکستن اجماع شیعی به مراتب کمتر از تمکین از اجماع شیعی در قالب تعهدات چارچوب هماهنگی است.

السودانی در این مسیر علاوه بر احزاب شیعی به حمایت‌های ترکیه و آمریکا نیز نظر داشت تا شاید بتواند بدون اتکا به دوستان و متحدان قدیمی خود در میان شیعیان، با تشکیل یک ائتلاف جدید متشکل از فهرست بازسازی و توسعه و احزاب متحد سنی و کردی و با پشتیبانی آنکارا، واشنگتن و پایتخت‌های عربی منطقه، کابینه جدید عراق را شکل دهد؛ امری که با توجه به عملکرد درخشان و مطلوب احزاب چارچوب هماهنگی در جریان انتخابات سه شنبه تردیدها را در مورد توانایی السودانی برای تشکیل بزرگترین فراکسیون حاضر در پارلمان عراق و در ادامه تکیه بر منصب نخست وزیری را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.

انتهای پیام/