ادامه میزبانی طولانیمدت از آوارگان بدون تقسیم منصفانه بار میزبانی، امکانپذیر نیست
۱۳:۳۷ – ۲۶ آذر ۱۴۰۴
ایده روز – نادر یاراحمدی نشست بررسی پیشرفت مجمع جهانی پناهندگان (GRF) در ژنو که از ۲۴ آذر با حضور مقامات عالیرتبه سازمان ملل و نمایندگان کشورها آغاز شده و امروز هم ادامه دارد، به پیامدهای مداخلات نظامی قدرتهای فرامنطقهای در کشورهای منطقه از جمله افغانستان و عراق، اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران اکنون بیش از ۴۵ سال است که یکی از طولانیترین و بزرگترین وضعیتهای پناهندگی جهان را میزبانی میکند؛ وضعیتی که نتیجه سیاستهای غیرمسئولانه و مداخلات نظامی آمریکا و متحدانش در منطقه بوده است.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، با اشاره به میزبانی بیش از چهار دههای کشورمان از پناهندگان، بر لزوم تحقق عملی اصل «تقسیم منصفانه بار مسئولیت» و افزایش حمایتهای بینالمللی از کشورهای میزبان تأکید کرد.
وی با اشاره به اینکه ایران با وجود تحریمهای ظالمانه و محدودیت منابع داخلی، خدماتی فراتر از تعهدات مندرج در کنوانسیون ۱۹۵۱ پناهندگان ارائه کرده است، افزود: تمامی کودکان افغانستانی در سن تحصیل، بدون توجه به وضعیت اقامتی خود یا والدینشان، امکان ثبتنام در مدارس دولتی ایران را دارند و هماکنون بیش از ۴۰۰ هزار دانشآموز افغانستانی در سراسر کشور مشغول به تحصیل هستند. همچنین دهها هزار نفر از آوارگان افغان تحت پوشش بیمه سلامت و خدمات درمانی قرار گرفتهاند.
یاراحمدی با اشاره به تحولات افغانستان در سال ۲۰۲۱ و ورود گسترده آوارگان جدید به کشورمان، گفت: ایران به منظور شناسایی اتباع وارد شده، اقدام به اجرای طرح سرشماری و میزبانی موقت کرد، اما با توجه به فشار فزاینده بر زیرساختهای کشور و بهبود نسبی شرایط در افغانستان، طرح نظاممند کردن حضور اتباع افغانستانی در ایران به اجرا در آمده است.
وی تصریح کرد: همانند سایر کشورها، ایران نمیتواند حضور مهاجران غیرقانونی را تحمل کند، هرچند حمایت از گروههای آسیبپذیر همواره مدنظر بوده است. نگاه جمهوری اسلامی ایران به پناهندگان همواره مبتنی بر اصول انسانی و اخلاقی بوده است.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور، خاطرنشان کرد: تحریمهای غیرقانونی، حمایتهای بشردوستانه کشورها و نهادهای کمکرسان را کاهش داده و تداوم میزبانی گسترده از آوارگان در چنین شرایطی امکانپذیر نخواهد بود.
وی با انتقاد از تحقق نیافتن اهداف پیمان جهانی پناهندگان، اظهارکرد: پس از گذشت هفت سال از تصویب این پیمان، اصل کاهش فشار بر کشورهای میزبان و تقسیم عادلانه مسئولیتها، به ویژه در مورد ایران، محقق نشده است. در حالی که بیش از ۲.۲ میلیارد دلار تعهد مالی در مجمع ۲۰۲۳ اعلام شد، سهم ایران از این تعهدات بسیار ناچیز بوده و حتی بودجه عملیاتی کمیساریای عالی پناهندگان در ایران کاهش یافته است.
یاراحمدی همچنین به محقق نشدن تعهد اسکان مجدد پناهندگان در کشورهای ثالث اشاره کرد و گفت: با وجود تعهد اسکان مجدد یک میلیون پناهنده تا سال ۲۰۳۰، به دلیل سهمیههای محدود کشورهای مقصد، فشار بر کشورهای میزبان همچنان ادامه دارد و ضروری است سهمیههای اسکان مجدد پناهندگان ساکن ایران متناسب با حجم میزبانی افزایش یابد.
رئیس مرکز امور اتباع و مهاجرین خارجی وزارت کشور در ادامه تأکید کرد: مهمترین سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال پناهندگان افغانستانی، تشویق و تسهیل بازگشت داوطلبانه، امن و با عزت آنان به کشور متبوعشان است و جامعه بینالمللی و مقامات حاکم در افغانستان مسئولیت انکارناپذیری در ایجاد شرایط لازم برای این بازگشت دارند.
وی در پایان، خواستار ایجاد سازوکارهای شفاف برای پایش اجرای تعهدات مجمع جهانی پناهندگان، ارائه گزارشهای تفکیک شده از نحوه تخصیص کمکهای مالی و افزایش سهم ایران از حمایتهای بینالمللی شد و اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در چارچوب همکاریهای چندجانبه، تجربیات و ظرفیتهای خود را برای تحقق اهداف پیمان جهانی پناهندگان در اختیار جامعه بینالمللی قرار دهد
منبع: وزارت کشور
