“AI X” تلاش ایران برای بازگشت به لیگ جهانی هوش مصنوعی

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بررسی روند برگزاری رویدادهای فناوری در جهان، پرده از یک تغییر پارادایم بزرگ برمی‌دارد. دورانی که هوش مصنوعی تنها یک غرفه کوچک در دل نمایشگاه‌های بزرگ الکترونیک بود، به سر آمده است.

امروز داده‌های جهانی نشان می‌دهد که کشورهای توسعه‌یافته و حتی در حال توسعه، با درک این واقعیت که هوش مصنوعی یک صنعت است و نه صرفاً یک ابزار، اقدام به تفکیک کامل رویدادهای AI از نمایشگاه‌های عمومی فناوری کرده‌اند.

در واقع جهان به دو دسته تقسیم شده است: کشورهایی که برای هوش مصنوعی فرش قرمز مستقل پهن کرده‌اند و کشورهایی که هنوز آن را در حاشیه می‌بینند.

رمزگشایی از نقشه راه 8 کشور؛ از همسایگان تا آمریکای جنوبی

بررسی دقیق تقویم رویدادهای فناوری در 8 کشور شاخص نشان می‌دهد که دولت‌ها چگونه برای برندسازی ملی در حوزه هوش مصنوعی خیز برداشته‌اند. نکته قابل تامل اینجاست که این تفکیک رویدادها تنها مختص غول‌های تکنولوژی نیست:

ترکیه: همسایه غربی ما، در حالی که نمایشگاه مشهور و عمومی تکنوفست (TEKNOFEST) را دارد، رویداد کاملاً تخصصی AI TURKEY را برای تمرکز بر هوش مصنوعی جدا کرده است.

امارات متحده عربی: دبی که سال‌هاست با جیتکس (GITEX) شناخته می‌شود، اکنون برند Ai EVERYTHING را به عنوان قله‌ هوش مصنوعی منطقه معرفی کرده است.

عربستان سعودی: ریاض در کنار رویداد بزرگ LEAP، اجلاس جهانی GLOBAL AI SUMMIT را با اهداف بلندپروازانه برگزار می‌کند.

هند: این کشور پهناور در کنار نمایشگاه عمومی IITF، رویداد تخصصی RAISE را برای هوش مصنوعی راه انداخته است.

برزیل: در آمریکای جنوبی، در کنار FUTURECOM، کنفرانس جهانی Global AI Conference برگزار می‌شود.

آفریقای جنوبی: حتی در قاره آفریقا، رویداد AI EXPO AFRICA کاملاً مستقل از فستیوال عمومی فناوری آفریقا برگزار می‌شود.

مالزی: این کشور اسلامی نیز حساب هوش مصنوعی را از نمایشگاه فناوری مالزی (MTE) جدا کرده و AI & BIG DATA EXPO را دایر کرده است.

ویتنام: شاید عجیب‌ترین مورد برای ما ویتنام باشد؛ کشوری که با AI4VN نشان داده است که حتی اقتصادهای نوظهور شرق آسیا نیز برای هوش مصنوعی ویترین جداگانه‌ای تدارک دیده‌اند.

در نمایشگاه‌های تخصصی هوش مصنوعی چه می‌گذرد؟

سوال مهم اینجاست که چرا کشورها، رویدادهای AI را از نمایشگاه‌های عمومی الکترونیک جدا کرده‌اند؟ پاسخ در «عمق» و «تنوع» محصولاتی است که ارائه می‌شود. برخلاف تصور رایج که خروجی هوش مصنوعی را فقط چت‌بات‌ها (مثل ChatGPT) می‌داند، در نمایشگاه‌های تخصصی این حوزه، بازدیدکنندگان با طیف وسیعی از راهکارهای صنعتی و سخت‌افزاری مواجه می‌شوند که هر کدام بخشی از اقتصاد را متحول می‌کنند.

بر اساس روندهای مشاهده شده در نمایشگاه‌های معتبر جهانی، محصولات و خدمات ارائه‌شده در چنین رویدادهایی معمولاً در 7 محور اصلی دسته‌بندی می‌شوند:

1- هوش مصنوعی مولد در کسب‌وکارهای سازمانی (Enterprise GenAI):

برخلاف ابزارهای عمومی، در اینجا پلتفرم‌هایی نمایش داده می‌شوند که می‌توانند اسناد حقوقی یک شرکت عظیم را خلاصه کنند، قراردادها را به‌طور خودکار تنظیم کنند یا دستیار هوشمند اختصاصی برای کارمندان یک سازمان باشند (بدون نشت اطلاعات محرمانه).

2- پردازش لبه (Edge AI) و سخت‌افزارهای نوین:

این بخش جذاب‌ترین قسمت برای مهندسان سخت‌افزار است. چیپ‌ست‌ها و پردازنده‌های کوچکی نمایش داده می‌شوند که می‌توانند هوش مصنوعی را مستقیماً روی دوربین مداربسته، پهپاد یا حتی کنتور برق اجرا کنند، بدون اینکه نیاز باشد داده‌ها به اینترنت ارسال شود (افزایش امنیت و سرعت).

3- بینایی ماشین و کنترل کیفیت هوشمند (Industrial Vision):

در این غرفه‌ها دوربین‌های پیشرفته‌ای را می‌بینید که روی خطوط تولید کارخانجات نصب می‌شوند و می‌توانند ترک‌های میکروسکوپی روی قطعات خودرو یا تغییر رنگ جزئی در محصولات غذایی را که چشم انسان قادر به دیدن آن‌ها نیست، در کسری از ثانیه تشخیص دهند.

4- اینترنت اشیاء هوشمند (AIoT) و شهرهای هوشمند:

محصولات این بخش شامل سنسورهایی است که ترافیک شهری را مدیریت می‌کنند، سیستم‌های روشنایی که با تشخیص حضور عابر پیاده روشن می‌شوند و سطل‌های زباله‌ای که زمان پر شدن را به مرکز بازیافت اطلاع می‌دهند.

5- سلامت دیجیتال و تشخیص بیماری (AI in Healthcare):

نرم‌افزارهایی که می‌توانند تصاویر رادیولوژی و MRI را دقیق‌تر از پزشکان تحلیل کنند، یا گجت‌های پوشیدنی که احتمال سکته قلبی را پیش از وقوع به کاربر هشدار می‌دهند، از پربازدیدترین بخش‌های هر نمایشگاه AI هستند.

6- فین‌تک و امنیت سایبری خودکار:

در این بخش، بانک‌ها و موسسات مالی با سیستم‌هایی آشنا می‌شوند که الگوهای کلاهبرداری مالی و پولشویی را به‌صورت هوشمند شناسایی می‌کنند و حملات سایبری به سرورها را به‌صورت خودکار دفع می‌کنند.

7- رباتیک خودمختار و لجستیک:

از ربات‌های انباردار که بسته‌ها را بدون دخالت انسان جابجا می‌کنند تا خودروهای خودران و پهپادهای سم‌پاش در کشاورزی دقیق، همگی نمود فیزیکی هوش مصنوعی هستند که تنها در فضایی تخصصی قابل ارائه و تست میدانی هستند.

بنابراین، محصول نهایی در این نمایشگاه‌ها، صرفاً یک «کد نرم‌افزاری» نیست؛ بلکه اکوسیستمی از سخت‌افزار، زیرساخت ابری و الگوریتم‌های پیشرفته است که قرار است خون تازه‌ای به رگ‌های صنایع مادر (نفت، پتروشیمی، فولاد) و بخش خدمات کشور تزریق کند.

زنگ خطر برای ایران؛ از رتبه 60 جهانی تا تجهیزاتی که خاک می‌خورند!

در حالی که کشورهای فوق (از ویتنام تا عربستان) ویترین‌های ملی خود را ساخته‌اند، وضعیت در داخل کشور نیازمند تأمل جدی است. آمارهای اخیر که در نشست تخصصی هوش مصنوعی در دانشگاه تهران مطرح شد، حقایق تکان‌دهنده‌ای را آشکار می‌کند.

سقوط در رنکینگ جهانی

طبق گزارش‌های معتبر بین‌المللی، ایران در میان 83 کشور مورد ارزیابی، در رتبه شصتم قرار گرفته است. اگر امتیاز آمریکا را در توسعه هوش مصنوعی 100 و چین را 54 در نظر بگیریم، امتیاز ایران تنها 7 است! این در حالی است که میانگین جهانی نمره 12 است. به عبارتی، ما نه تنها از رقبای پیشرو، بلکه از میانگین جهانی نیز عقب‌تر هستیم.

دکتر مهدی محمدی، رئیس انجمن مدیریت فناوری و نوآوری ایران، اخیراً آماری نگران‌کننده ارائه داد: عربستان سعودی تا سال 2030 حدود 600 میلیارد دلار در هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کند. در مقابل، کل بودجه‌هایی که در ایران حول‌وحوش 10 همت (حدود 100 میلیون دلار) تخمین زده می‌شود، در برابر ارقام همسایگان تقریباً ناچیز است.

شاید تصور شود مشکل فقط پول یا سخت‌افزار است، اما واقعیت تلخ‌تر است. گزارش‌ها حاکی از آن است که حدود 3 همت پردازنده گرافیکی (GPU) توسط معاونت علمی خریداری شده کهخاک می‌خورد! چرا؟ چون اکوسیستم و بازاری برای استفاده از آن شکل نگرفته است. وقتی نمایشگاه و رویدادی نباشد که صنعتگر (متقاضی) را به شرکت دانش‌بنیان (ارائه‌دهنده سرویس پردازشی) وصل کند، گران‌ترین سخت‌افزارها نیز مستهلک می‌شوند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که جهان آینده به دو گروه کشورهای هوشمند و کشورهای غیرهوشمند تقسیم خواهد شد و اگر ایران در پنجره طلایی 10 سال آینده نجنبد، برای همیشه در گروه دوم خواهد ماند.

AI X؛ تلاشی برای تغییر زمین بازی در تهران

با توجه به این نیاز مبرم و برای پر کردن خلاء بزرگِ نبودِ یک آوردگاه ملی، برگزاری نخستین رویداد تخصصی و مستقل هوش مصنوعی در دستور کار قرار گرفته است.

اولین نمایشگاه بین‌المللی هوش مصنوعی (با برند AI X) قرار است پاسخی عملی به این چالش‌ها باشد. این رویداد که از 2 تا 5 دی‌ماه 1404 با مجوز سازمان توسعه تجارت و توسط شرکت ایده تجارت هرمس در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود، اهداف زیر را دنبال می‌کند:

1- ایجاد بازار برای تجهیزات: جلوگیری از خاک خوردن سرمایه‌های ملی (مانند همان GPUها) با اتصال صاحبان زیرساخت به توسعه‌دهندگان نرم‌افزار.

2- تمرکز بر کاربرد: عبور از نمایش‌های فانتزی و تمرکز بر هوش مصنوعی در صنایع مادر (نفت، گاز، پتروشیمی) و خدمات (بانکداری و سلامت).

3- شبکه‌سازی واقعی: فراهم کردن فضایی که در آن متخصصان ایرانی به جای مهاجرت به کشورهای همسایه، مشتریان داخلی خود را پیدا کنند.

این رویداد به عنوان نخستین گردهمایی رسمی و تخصصی در حوزه هوش مصنوعی، نویدبخش جهشی بزرگ در تعامل میان فعالان اکو سیستم نوآوری، شرکت‌های دانش‌بنیان، صنعت مالی و صنایع پیشرو در استفاده از هوش مصنوعی خواهد بود.

ستاد برگزاری نمایشگاه با تمرکز بر معرفی دستاوردها و محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی در سطوح ملی و بین‌المللی از پنل‌های تخصصی درباره کاربردهای هوش مصنوعی در صنایع مختلف گرفته تا کارگاه‌های آموزشی و فرصت‌های شبکه‌سازی B2B و B2G و استیج نوآوری این نمایشگاه فرصتی طلایی برای تقویت همکاری‌های تجاری و انتقال دانش فراهم می‌آورد. 

با توجه به رشد چشمگیر استارتاپ‌های هوش مصنوعی و رواج این نوآوری در صنعت کشور این نمایشگاه می‌تواند محرکی برای سرمایه‌گذاری‌های کلان و صادرات فناوری‌های بومی باشد. هم چنین رویداد یلدا سامیت با همکاری هفته‌نامه شنبه از مجموعه رویدادهای جانبی این نمایشگاه خواهد بود.

این نمایشگاه تلاشی است تا نام ایران نیز در کنار کشورهایی چون مالزی، ترکیه و برزیل، به عنوان کشوری دارای تقویم مستقل هوش مصنوعی ثبت شود و اکوسیستم داخلی از پراکندگی فعلی نجات یابد.

انتهای پیام/