وقت کشی به سبک خودروساز!

سعیده محمد – ایده روز | پژو پارس، شاهین جی، فیدلیتی و دیگنیتی، دردسرهای جدید خریداران خودرو شدهاند. طی روزهای
گذشته از سال جدید، شاهد اعتراضات گسترده افرادی هستیم که از طریق سامانه یکپارچه، برای خرید خودرو ثبت نام کردند و اکنون
در بالتکلیفی کامل به سر میبرند.

البته از نظر خودروسازان و مونتاژکاران هیچ بالتکلیفی وجود ندارد و وضعیت مشخص است! شرکتهای
خودرویی اعتراضات و گالیههای اخیر مردم را قبول ندارند و اعتقادشان بر این است که مردم باید خودروسازان
را درک کنند و بدانند که تولید و مونتاژ خودرو در شرایط تحریمی اتفاق میافتد.
ماجرا از این قرار اســت که اســفندماه 1401 فروش خودرو از طریق سامانه یکپارچه آغاز شد. هدف از
فروش خودرو در این سامانه، ساماندهی بازار خودرو، جلوگیری از بیراهه رفتن خودروسازان و شفافیت فروش
خودرو بود. در فروش صورت گرفته، قرار بود خودروها حداکثر تا اسفندماه 1402 تحویل مشتریان شود؛ اما
طی این مدت هیچ فراخوانی برای ثبت نام کنندگان ارسال نشد.
آنهایــی کــه برای خودروهای فیدلیتی و دیگنیتی ثبت نام کرده بودند، اکنون از گروه بهمن پیشــنهاد
خودروی رســپکت را دارنــد و برای دریافت خودروهای فیدلیتی و دیگنیتی کــه تقریباً هر هفته در حال
افزایش است، باید صبورتر باشند.
آنهایی هم که متقاضی شاهین جی )به قول معروف شاهین با سانروف( هستند و پول به حساب سایپا
واریز کرده اند، باید نسبت به تغییر خودروی خود اقدام کنند. مدیر برکنار شده سایپا، محمدعلی تیموری
که نتوانســته بود وعدههای خود را عملیاتی کند در زمان مدیریتش از مردم خواسته بود که شاهین بدون
سانروف خریداری کنند تا صاحب خودرو شوند.
اما یکی از خودروهایی که مشــتریانش را بشدت به زحمت انداخته، پژو پارس است؛ این خودرو با آنکه
پیشفروش و تعهد شده بود اما چالشهای جدیدی را ایجاد کرد که نخستین آن حذف پژو پارس از خطوط
تولید ایرانخودرو بود. عنوان شد که این خودرو دیگر توانایی گذراندن کردن استانداردهای اجباری را ندارد
و باید کنار گذاشــته شود. سازمان ملی استاندارد هم رسماً اعالم کرد که پژو پارس فاقد استانداردهای ۸۵
گانه اســت و اجازه تولید ندارد. این خبر به مذاق آبیپوشــان جاده مخصوص هم خوش آمد چرا که دیگر
تعهدی برای خود نمیدیدند و میتوانستند خودروهای دیگر خود را چون سورن p7Xu، ۲۰۷ شیشه دستی
و تارا دستی 1V را با قیمتهای باالتر به مردم بفروشند. با کش و قوسهای فراوان سازمان ملی استاندارد
ایران دوباره اعالم کرد که تولید پژو پارس تا فروردین ماه 1403 تداوم خواهد داشــت و همچنین عباس
علیآبادی، وزیر صمت تأکید کرد که بعضی از خودروها ممکن است در تطبیق با استانداردها نمره قبولی را
کسب نکرده باشند، اما تالش میکنیم افرادی که ثبت نام کردهاند با اولویت، خودرو به آنها تحویل داده شود.
با وجود حمایتهای سیاستگذاران، ایرانخودرو به مشتریان پژو پارس فرصت داد که خودروهای عنوان
شــده را )ســورن207، و تارا دستی( خریداری کنند و قید پژو پارس را بزنند. برخیها این کار را کردند اما
خیلیها هم ماندند تا صاحب پژو پارس شــوند. حال ایرانخودروییها به جای دلجویی از
متقاضیان به خاطر تأخیر در ارســال فراخوان و تحویل خودرو، قیمتهای خود را 150 تا
200 میلیون تومان افزایش داده اند؛ بدین سبب پس از اینکه سیاستگذاران با تولید مقطعی
و تا زمان رفع تعهدات تولید پژو پارس در ســال جاری موافقت کردند، ایرانخودروییها از
۲۹ فروردین ماه قیمت جدید پژو پارس را اعالم کردند.
بر این اساس قیمت جدید خودروی پژو پارس با موتور P7XU ویژه ماههای فروردین و
اردیبهشت ،۱۴۰۳ ۴۴۵ میلیون و ۷۴۲ هزار و ۳۰۰ تومان اعالم شده که قیمت اسفندماه
۱۴۰۲ ایــن محصــول ۲۹۴ میلیون و ۱۳۳ هزار تومان بــود و حاال با دریافت مجوز، ۱۵۱
میلیون و ۶۰۹ هزار و ۳۰۰ تومان گرانتر شده است. این در حالی است که هیچ آپشنی به
این خودرو اضافه نشده و همچنین بانک مرکزی در تأمین ارز خودروسازان و مونتاژکاران
سنگ تمام گذاشته اســت. حال مردم )خریداران پژو پارس( در تله ایرانخودرو افتادهاند.
آبیپوشان جاده مخصوص با قیمتهای جدید در حال ارسال فراخوان هستند. طی روزهای
اخیر تعدادی از ثبت نام کنندگان پژو پارس مقابل ساختمان های صمت، سازمان تعزیرات
حکومتی و… ایستادند و مطالبات خود را پیگیری کردند.
به نظر میرسد که ایرانخودرو، عامدانه فراخوان واریز وجه را برای متقاضیان خودروی
پژو پارس ارســال نکرده اســت. در این میان دو ابهام وجود دارد؛ یک اینکه ســازمان ملی
استاندارد در لحظه اعالم نمیکند که خودرویی نمیتواند استانداردهای 85 گانه را کسب
کند و قبلتر به ایرانخودروییها گفته شده بود؛ حال چرا ایرانخودروییها، خودرویی که
قرار بود از خطوط تولید حذف شود را در سامانه یکپارچه خودرو عرضه کردند؟ آیا این کار
ایرانخودرو به منزله تحت فشار قرار دادن سیاستگذاران برای ادامه تولید پژو پارس نبود.
مبحث دوم اینکه اگر ایرانخودرو توانایی پاسخ دادن به تقاضاهای پژو پارس را نداشت،
چرا تعداد قابل توجهی از متقاضیان را ثبت نام کرد؟
داستان ثبت تقاضا و عدم ارسال فراخوان و نقض تعهد مشتری در تحویل پژو پارس موعد
زمستان ۱۴۰۲ این سوال را ایجاد میکند که چرا که شرکت ایرانخودرو تحویل پژو پارس
را به بهار ۱۴۰۳ موکول کرد آیا این تاخیر ربطی به دریافت مجوز افزایش قیمت دارد؟ این
در حالی است که وزارت صمت در اظهارات اخیر خود تأکید کرده بود که خودروسازان حق
هیچگونه افزایش قیمتی برای موعد تحویل سال ۱۴۰3 ندارند.
شــایان ذکر است که درخصوص خودرو دنا پالس در تابستان سال گذشته نیز شرکت
ایرانخودرو قیمت دنا پالس را از ۳۲۰ میلیون به ۴۲۰ میلیون تومان افزایش داد و با ورود
شورای رقابت و سازمان تعزیرات حکومتی، قیمت به حالت قبل برگشت و ۸۰ میلیون تومان
به خریداران دنا برگردانده شد. هم اکنون نیز متقاضیان پژوپارس موتور P7XU ویژه سامانه
یکپارچه با اولویت زمســتان ،۱۴۰۲ نه تنها بیــش از ۶ ماه با تأخیر این خودرو را تحویل
میگیرند، بلکه بیش از ۱۵۰ میلیون تومان هم نسبت به سال گذشته آن را گرانتر میخرند.
روز گذشــته نیز با محمدعلی اسفنانی، سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی گفتوگو
کردیم و این سؤال را پرسیدیم که ثبت نام کنندگان پژو پارس باید چه کاری انجام دهند؟
او به »ایران« گفت: »اگر فروش قطعی صورت گرفته باشد، خودروساز تحت هیچ شرایطی
حق ندارد از خریدار، طلب وجه بیشتر کند اما اگر قیمت قطعی نشده باشد و مبنا قیمت
روز باشد، بر اساس قرارداد متقاضی باید پول درخواست شده از سوی خودروساز را پرداخت
کند تا بتواند صاحب خودرو شود. در این خصوص قرارداد به صورت شفاف است و همه باید
تابع قراردادی باشــیم که طرف فروشنده و خریدار امضا کردند. در مورد پرداخت خسارت
در تأخیــر تحویل خودرو، دادگاه باید اعالم نظر کند و ســازمان تعزیرات در این خصوص
صالحیت ندارد. البته مدتها این ســازمان موضوع تأخیر در تحویل را پیگیری میکند اما
مدتی اســت که این امر در صالحیت دادگاه قرار گرفته است؛ لذا در این خصوص سازمان
تعزیرات حکومتی تابع قوانین و حکم دادگاه است.«
جلوی زیاده خواهی خودروساز گرفته شود
رضا ساجدی، وکیل دادگستری درباره ماجرای پژو پارس و اینکه حق با کیست به »ایران«
گفت: »شرکتهای خودروساز و مونتاژکار معموال به نفع خود قرارداد منعقد میکنند و به
نظر میرســد در مورد جدید اتفاق افتاده، مردم مجبور شوند مبلغ درخواستی ایرانخودرو
را واریز کنند. دلیل اصلی هم این اســت که فراخوانی ارســال نشده بود و همچنین فروش
قطعی نبوده اســت.« حال باید دید کــه وزارت صمت درباره این زیادهخواهی ایرانخودرو
چه اقدامی خواهد کرد و آیا ســازمان تعزیرات حکومتی میتواند بند یا قانونی را پیدا کند
که حق مردم گرفته شود